خسارت جانی
اما در تصادف‌هایی که به صدمه بدنی یا فوت منجر می‌شوند، موضوع فقط مالی نیست و پرونده جنبه کیفری پیدا میکند. در این شرایط، رسیدگی از طریق دادسرا و دادگاه کیفری انجام می‌شود. دادگاه با توجه به مدارک پزشکی، گزارش پلیس و نظر پزشکی قانونی، درباره میزان دیه و مجازات راننده مقصر تصمیم‌گیری میکند.
مجازات راننده مقصر در تصادف جرحی ممکن است فقط پرداخت دیه نباشد؛ اگر راننده مرتکب تخلفاتی مانند سرعت غیرمجاز، سبقت خطرناک یا مصرف موادمخدر شده باشد، احتمال دارد دادگاه علاوه بر دیه، حکم حبس تعزیری، جزای نقدی یا محرومیت از رانندگی نیز برای فرد صادر کند. تصادفات منجر به فوت هم که طبق ماده ۷۱۴ قانون، قتل غیرعمد حساب می‌شوند، ۶ ماه تا ۳ سال حبس دارند.
بیشتر بخوانید: راهنمای اعتراض به خسارت بیمه + معرفی کامل مراحل
متن نمونه شکایت تصادف رانندگی
برای شکایت از راننده مقصر در تصادف، لازم است یک متن رسمی به مراجع قضایی (شورای حل اختلاف یا دادسرا) ارائه دهیم. متن ثابتی برای این شکوائیه وجود ندارد؛ چون به هر حال باید شرح حادثه، محل وقوع آن، میزان دقیق خسارت وارده، نقش طرفین و رفتار راننده مقصر در آن توضیح داده شود و براساس همین توضیحات، دادخواست مطالبه کرد.
بااین‌حال، متن زیر را به‌عنوان یک نمونه متن شکایت از راننده مقصر در تصادف در نظر بگیرید:
«ریاست محترم شورای حل اختلاف/ دادسرای محترم ناحیه …
با سلام
اینجانب …………… فرزند …………. به شماره ملی …………… و ساکن ……………، به استحضار می‌رسانم در تاریخ ………… حدود ساعت ………… در خیابان ………………، حین رانندگی با خودروی شخصی‌ام (پلاک ……………)، توسط خودرویی با پلاک …………… مورد تصادف قرار گرفتم. بر اثر این برخورد، خسارت مالی قابل توجهی به خودروی اینجانب وارد شده/ دچار آسیب‌دیدگی جسمی شده‌ام که مستندات آن ضمیمه است.
راننده مقصر پس از حادثه … [مثلاً صحنه را ترک کرده، یا مسئولیت را نپذیرفته، یا از پرداخت خسارت خودداری کرده] و با وجود تلاش برای حل موضوع به‌صورت مسالمت‌آمیز، تاکنون نتیجه‌ای حاصل نشده است. لذا خواهشمند است دستور فرمایید به موضوع رسیدگی و حقوق قانونی اینجانب رسیدگی شود.
با احترام
نام و نام خانوادگی
شماره تماس: …………
تاریخ: …………»
مهلت شکایت از راننده مقصر در تصادف
پس از وقوع تصادف، طبق مقررات بیمه شخص ثالث، باید حداکثر ظرف ۵ روز حادثه را به شرکت بیمه اعلام کنیم. اما مهلت شکایت از راننده مقصر در تصادف، بسته به نوع حادثه و خسارت متفاوت است:
- در تصادف‌های جرحی قابل گذشت (مثل جراحت‌های سطحی بدون نقص عضو یا آسیب شدید)، طبق قانون، شاکی حداکثر تا یک سال پس از وقوع حادثه فرصت دارد شکایت کیفری ثبت کند. پس از این بازه زمانی، حق شکایت از بین می‌رود.
- اما اگر حادثه به فوت یا صدمات جبران‌ناپذیر مانند نقص عضو دائم منجر شده باشد، جرم در این حالت غیرقابل گذشت محسوب می‌شود. درنتیجه، هیچ محدودیت زمانی مشخصی برای شکایت کیفری آن وجود ندارد و شاکی می‌تواند در هر زمان برای طرح شکایت اقدام کند.
- خسارت‌های مالی (مثل آسیب به خودرو) فقط جنبه حقوقی دارند و کیفری نیستند. این نوع شکایت‌ها مشمول محدودیت زمانی مشخصی نیستند. بااین‌حال، بهتر است در اولین فرصت و تا زمانی که شواهد و مستندات معتبر هنوز در دسترس است و از بین نرفته‌اند، نسبت به ثبت شکایت اقدام کنیم.
آیا می‌توان بدون کروکی پلیس از راننده مقصر شکایت کرد؟
همه تصادف‌ها به کروکی پلیس نیاز ندارند، اما در موارد زیر برای گرفتن خسارت تصادف از مقصر، شرکت بیمه و دادگاه حتماً کروکی می‌خواهند:
- یکی از طرفین زیان جانی دیده باشد (تصادف جرحی یا فوتی)؛
- مقصر اصلی مشخص نیست یا هیچ‌یک از طرفین تقصیر را نمی‌پذیرند؛
- مبلغ خسارت زیاد و خارج از تعهد بیمه‌گر باشد؛
- یا راننده مقصر صحنه را ترک کرده باشد.
در چنین مواردی، کروکی پلیس نقش یک مدرک رسمی و بی‌طرف را دارد و در مراحل بیمه یا دادگاه بسیار تعیین‌کننده است.
بااین‌حال، شکایت تصادف بدون کروکی هم ممکن است. فقط برای اثبات مقصربودن طرف مقابل، حتماً باید مدارک محکمی به‌عنوان جایگزین ارائه کنیم؛ مثل فیلم دوربین مداربسته، شهادت شهود، گزارش اورژانس یا تصاویری از صحنه. البته ممکن است باز هم بیمه از پرداخت خسارت خودداری کند، اما درصورتی‌که دلایل ما قانع‌کننده و کافی باشند، قاضی به نفع ما رأی می‌دهد.
سخن پایانی
شکایت از راننده مقصر ممکن است زمان‌بر و پرهزینه باشد. ضمن اینکه بحث هزینه شکایت تصادف هم مطرح است؛ هزینه‌هایی که از آماده‌کردن مدارک و پرداخت هزینه‌های دادرسی گرفته تا حق‌الوکاله و پیگیری‌های اداری را شامل می‌شوند. اما اگر راه را درست برویم، درنهایت جواب می‌دهد و می‌توانیم خسارت‌های مالی و حتی جانی‌مان را جبران کنیم. مهم این است که از احقاق حقمان دست برنداریم.
برای اینکه خودمان هم در چنین موقعیت‌هایی گرفتار نشویم، بهتر است بیمه خودروی خود را جدی بگیریم. با استفاده از اتو ابزار می‌توانیم به‌راحتی قیمت‌ها و پوشش‌های بیمه شخص ثالث و بیمه بدنه را در شرکت‌های مختلف مقایسه و بهترین گزینه را برای خود انتخاب کنیم.
