انواع نقص فنی خودرو از نگاه بیمه

از نگاه بیمه به دو شکل در وسایل نقلیه نقص ایجاد می‌شود:

عیب و نقص فنی حادث

همان‌طور که از نام این نوع نقص پیداست، درواقع این نقص به‌طور ناگهانی و آنی در خودرو ظاهر و به تصادف منجر می‌شود. معمولاً راننده نمی‌تواند وقوع این نقص را پیش‌بینی کند و انتظار آن را ندارد. درست مانند زمانی که خودرو از روی یک شیء تیز عبور می‌کند و لاستیک می‌ترکد، یا آتش‌گرفتن موتور خودرو در هوای گرم که لزوماً نمی‌توان انتظار آن را داشت.

عیب و نقص فنی مستمر

اما وقتی یک نقص فنی مستمر در خودرو پدید می‌آید، معمولاً به خاطر استفاده دائم از آن وسیله نقلیه و مستهلک‌شدن بخش‌های مختلف آن است. این نوع نقص‌ها چون به‌طور مستمر و به مرور زمان ایجاد می‌شوند، کاملاً در روند راندن خودرو مشکل ایجاد می‌کنند. پس نمی‌توان گفت که راننده از وجود آن‌ها خبر نداشته است.

مثلاً وقتی جلوبندی خودرو مشکل داشته باشد یا لاستیک‌ها دچار مشکل باشند، خودرو هنگام حرکت به سمتی کشیده می‌شود که راننده امکان ندارد متوجه آن نشود. رانندگان معمولاً با چکاپ دوره‌ای خودرو یا در معاینه فنی، ممکن است زودتر از وجود این اشکالات آگاه شوند.

بیشتر بخوانید: پوشش‌های بیمه شخص ثالث در تصادف با اتباع غیر ایرانی

جبران خسارت بیمه؛ نقص حادث یا مستمر؟

وقتی راننده‌ای در یک تصادف مقصر باشد، تحت هر شرایطی مسئول تقبل هزینه‌ها توسط خود یا بیمه شخص ثالث آن است. این مسئولیت فارغ از این است که نقص حادث بوده است یا مستمر. اما در هر شرکت بیمه، بسته به نوع نقص، نحوه جبران خسارت نقص فنی خودرو نیز متفاوت است.

در نقص حادث، خسارت پس از کسر کسورات قانونی، به‌صورت کامل پرداخت می‌شود و محدودیتی از سمت بیمه وجود ندارد.

اما در نقص مستمر، رفتار هر بیمه متفاوت است. شرکت بیمه‌گر باید در بیمه‌نامه، به اینکه چگونه قرار است در قبال نقص مستمر رفتار کند، اشاره داشته باشد. بعضی شرکت‌ها به‌طور کامل این خسارت نقص فنی خودرو از نوع مستمر را غیرقابل پرداخت می‌دانند؛ البته این کار اشتباه است و باید به‌جای عدم پرداخت کل خسارت خودرو، آن قسمت از خسارت را که مربوط به نقص فنی مستمر بوده است حذف کنند (یعنی پرداخت نکنند). بااین‌حال، اگر شرکت بیمه‌گر از قبل به این موضوع اشاره کرده باشد که خسارت نقص فنی خودروی مستمر غیرقابل پرداخت است، شکایتی به آن وارد نیست.

به‌طور کلی در تصادفات، راننده مقصر برای جبران خسارت‌هایی که به خودروی خودش وارد شده است راهی جز استفاده از بیمه بدنه ندارد. بیمه شخص ثالث فقط متعهد به جبران خسارات مالی و جانی سمت زیان‌دیده است.

نحوه مطالبه خسارت خواب خودرو

خسارت خواب خودرو زمانی معنا پیدا می‌کند که خودروی شما تحت پوشش گارانتی شرکت سازنده باشد. به عبارت دیگر، بیمه بدنه یا بیمه شخص ثالث تعهدی درباره این موضوع ندارند و این خسارت خواب را باید شرکت سازنده پرداخت کند.

وقتی خودروی شما (که دارای گارانتی شرکتی است) دچار نقص فنی می‌شود، باید آن را به تعمیرگاه مجاز شرکت ببرید. مدت‌زمان تعمیر خودرو با توجه به عوامل مختلفی ازجمله موجودی قطعات، میزان خرابی و… می‌تواند از یک روز تا چند هفته طول بکشد. در این حالت، ماده ۱۸ آیین‌نامه حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان، عرضه‌کننده خودرو را وادار به پرداخت خسارت می‌کند.

در این آیین‌نامه آمده است که اگر تعمیرات بیش از ۲ روز کاری یا زمان تعمیرات استاندارد که از قبل مشخص شده است طول بکشد، شرکت عرضه‌کننده:

• یا باید در طول مدت تعمیرات، خودرویی مشابه برای مصرف‌کننده تهیه کند.
• یا ملزم به پرداخت حق توقف (خسارت خواب) به میزان پانزده ده‌هزارم (۰/۰۰۱۵) قیمت خودرو (خودروی شخصی) خواهد بود.
• اگر برای عیب تکراری به تعمیرگاه مراجعه کنید، خسارت خواب از روز اول محاسبه می‌شود.

البته این موضوع را در نظر داشته باشید که اگر به دلیل تصادف، نقص فنی ایجاد شده باشد و آن را به تعمیرگاه شرکت برده باشید، خسارت خواب به شما تعلق نمی‌گیرد. حق توقف یا خسارت خواب فقط در صورت بروز نقص فنی در خودرو به‌شکل ناگهانی، و ارجاع آن به تعمیرگاه شرکت سازنده معنا پیدا می‌کند.

همچنین، اگر تصادف کنید و مقصر باشید، بهترین راه برای پرداخت هزینه افت قیمت این است که با طرف مقابل در این زمینه توافق کنید یا از ابتدا با پرداخت حق بیمه بیشتر، سقف تعهد بیمه ثالث را بالا ببرید. در تصادفات، پرداخت خسارتِ افت قیمت بر عهده بیمه شخص ثالث است، اما تا جایی که سقف تعهد داشته باشد، مابه التفاوت آن را باید از جیب پرداخت کنید.

سخن پایانی

در این مطلب درباره نحوه برخورد بیمه در جبران خسارت نقص فنی خودرو صحبت کردیم. همچنین، اشاره‌ای به موضوع خسارت خواب داشتیم. بیمه شخص ثالث، برای خسارت نقص فنی حادث، تمام و کمال متعهد به جبران خسارات است. اما خیلی از شرکت‌های بیمه از قبل در بیمه‌نامه ذکر می‌کنند که مسئولیتی در قبال تصادف ناشی از نقص فنی مستمر ندارند.

برای اینکه بتوانید بهترین نوع بیمه‌نامه را تهیه کنید و به جزئیاتی مانند همین تعهد در قبال نقص فنی مستمر هم از قبل دست پیدا کنید، باید از جایی بیمه را تهیه کنید که امکان مقایسه را برای شما فراهم می‌کند. این ویژگی در سرویس‌های بیمه ثالث و بیمه بدنه اتو ابزار وجود دارد و شما با چند کلیک می‌توانید بیمه متناسب با نیازهای خودتان را تهیه کنید.