مدارک لازم برای گرفتن گواهی معاینه فنی خودرو چیست؟
مهم‌ترین مدارکی که هنگام مراجعه به مراکز معاینه فنی باید در اختیار داشته باشید، مدارک شناسایی خودرو است. اما به‌طور کلی به مدارک زیر می‌توان اشاره کرد:
- اسناد خودرو شامل برگ سبز و کارت ماشین؛
- اسناد مالک خودرو شامل شناسنامه و کارت ملی.
هرچند در مدارک لازم برای اخذ معاینه فنی، تسویه بدهی‌های خودرو ضروری نیست، اما بد نیست که قبل از مراجعه به این مراکز، این بدهی‌ها را اعم از خلافی، عوارض آزادراهی، طرح ترافیک و عوارض سالیانه پرداخت کنید.
هزینه معاینه فنی سال ۱۴۰۴ چقدر است؟
طبق قانون جدید معاینه فنی خودرو، به‌جای اینکه هر خودرو نسبت به کاربری‌اش هزینه پرداخت کند، بسته به وزن خود هزینه پرداخت خواهد کرد. به این ترتیب خواهیم داشت:
| وزن خودرو با سوخت بنزین/ گاز | هزینه معاینه فنی عادی | هزینه معاینه فنی برتر |
| تا ۱۴۰۰ کیلوگرم | ۲۶۵ هزار تومان | ۲۷۵ هزار تومان |
| بیشتر از ۱۴۰۰ کیلوگرم | ۲۹۵ هزار تومان | ۳۱۰ هزار تومان |
موضوع دیگری که درمورد هزینه معاینه فنی باید در نظر بگیرید این است که اگر در مراجعه اول، به دلایل مختلف مردود شدید، برای مراجعه‌های بیشتر نیز باید هزینه پرداخت کنید که در جدول زیر به آن اشاره شده است:
| تعداد آزمون | نرخ معاینه مجدد |
| تا ۲ آزمون | ۲۷ هزار و ۵۰۰ تومان |
| ۳ آزمون و بیشتر | ۴۲ هزار تومان |
همچنین، هزینه معاینه فنی خودروهای دوگانه‌سوز نیز طبق جدول زیر محاسبه می‌شود:
| بازرسی قطعه یا تجهیزات | هزینه |
| بازرسی چشمی قطعات و تجهیزات گازسوز | ۵۰ هزار تومان |
| بازرسی چشمی مخزن گاز طبیعی فشرده (CNG) | ۶۰ هزار تومان |
آزمون‌های مختلف معاینه فنی چیست؟
اینکه معاینه فنی خودرو برای چیست، تا حدودی مشخص است. اما به طور کلی روند انجام معاینه فنی شامل ۳ نوع آزمون می‌شود:
- بررسی ظاهری خودرو؛
- آزمون‌های آلایندگی؛
- آزمون‌های فنی.
در زیر به جزئیات هرکدام اشاره می‌کنیم:
بررسی ظاهری خودرو
هر آن چیزی که در ظاهر خودرو تأثیر دارد و هنگام روشن‌بودن آن به نظر می‌آید، بررسی می‌شود. حتی میزان دودی که از اگزوز خارج می‌شود، صداهایی که از خودرو تولید می‌شود و اجزای مختلفی که روی بدنه خودرو قرار دارند، مانند برف‌پاک‌کن. به‌طور کلی می‌توان به موارد زیر نیز اشاره کرد:
- آینه‌ها باید سالم باشند.
- شیشه‌ها نباید ترک یا شکستگی داشته باشند.
- برف‌پاک‌کن باید به‌درستی کار کند.
- بوق خودرو باید عملکرد صحیح داشته باشد.
- کمربند ایمنی باید همراه خودرو باشد و درست بسته شود.
- بدنه خودرو نباید دفرمه یا دارای فرورفتگی باشد.
- بدنه از نظر پوسیدگی نیز بررسی می‌شود.
- باد لاستیک‌ها و میزان ساییدگی آن‌ها باید مطلوب باشد.
- میزان صدای اگزوز باید استاندارد باشد.
- حجم دود خروجی از اگزوز باید در محدوده مجاز باشد.
- نباید متعلقات اضافی روی بدنه خودرو وجود داشته باشد.
- چراغ‌های نورپایین و نوربالا باید روشن شوند.
- چراغ راهنما باید سالم باشد و روشن شود.
- چراغ‌های عقب شامل ترمز، دنده‌عقب، خطر و چراغ پلاک باید روشن شوند.
- طلق محافظ چراغ‌های عقب باید وجود داشته باشد.
آزمون‌های آلایندگی
در این مرحله با کمک دستگاه‌های مخصوص، آلایندگی گازهای خروجی از اگزوز را اندازه می‌گیرند تا در محدوده مجاز باشند. مشخصاً در این بخش سخت‌گیری خاصی صورت می‌گیرد و برای خودروهایی که گازهای خروجی از اگزوز آن‌ها شامل مقادیر غیرمجاز دی‌اکسیدکربن، مونوکسیدکربن و… باشد، معاینه فنی صادر نمی‌شود. این بخش تا حدی اهمیت دارد که بعضی از مالکان خودرو که تمکن مالی کافی برای تعویض یا تعمیر اجزای مرتبط با آزمون آلایندگی مانند کاتالیست، سنسور اکسیژن و… را ندارند، سراغ قرض‌گرفتن و نصب‌کردن اجزای سالم روی خودروی خود می‌روند و پس از قبولی در آزمون، همان قطعات خراب را دوباره روی خودرو نصب می‌کنند.
آزمون‌های فنی
در آزمون‌های فنی در مرحله اول کمک‌فنرها بررسی می‌شوند. سپس سراغ آزمون ترمزها می‌روند و در آن سلامت لنت‌ها، عملکرد ترمزدستی، میزان روغن ترمز و… را بررسی می‌کنند. در ادامه، سراغ سنجش صحت سیستم تعلیق خودرو و تمام اجزای جلوبندی می‌روند. درنهایت، با بررسی میزان لغزش جانبی آزمون فنی به پایان می‌رسد. در بررسی لغزش به طرفین، اگر طبق تجهیزات موجود خودرو، بیش از ۷ متر انحراف به طرفین را برای خودرو ثبت کنند، خودرو در آن آزمون مردود می‌شود. این آزمون در یک سطح ایستا با فرمان تنظیم‌شده رو به جلو به میزان یک کیلومتر انجام می‌شود.
جدول معاینه فنی خودرو
وسایل نقلیه با توجه به کاربری و سنی که دارند باید گواهی معاینه فنی بگیرند. در جدول زیر زمان مراجعه برای دریافت معاینه فنی به‌ازای وسایل نقلیه مختلف آورده شده است:
| نوع وسیله نقلیه | زمان مراجعه برای گرفتن معاینه فنی |
| سواری شخصی کارکرده | یک سال بعد از آخرین معاینه |
| سواری دولتی سبک | یک سال بعد از آخرین معاینه |
| حمل‌ونقل عمومی با عمر کمتر از ۱۰ سال | ۶ ماه بعد از آخرین معاینه |
| حمل‌ونقل عمومی با عمر بیشتر از ۱۰ سال | ۳ ماه بعد از آخرین معاینه |
| آمبولانس، امداد خودرو و آتش‌نشانی | ۶ ماه بعد از آخرین معاینه |
خودروهای صفر نیز باید معاینه فنی بگیرند؟
خودروهای صفری که از کارخانه دریافت می‌شوند، تا ۴ سال به دریافت معاینه فنی نیاز ندارند. بعد از ۴ سال، طبق جدول بالا باید با مراجعه به مراکز مشخص و گذراندن آزمون‌های مختلف، گواهی معاینه فنی را دریافت کنند.
سن معاینه فنی خودرو برای خودروهای فرسوده
خودروهای شخصی، طبق قانون، ۱۵ سال بعد از تولید، فرسوده محسوب می‌شوند. این قانون فرسودگی برای همه انواع وسایل نقلیه دیگر نیز وجود دارد. در شرایط دریافت معاینه فنی برای خودروهای فرسوده‌ای که سنشان بین ۱۵ تا ۲۰ سال است آمده است که این خودروها باید سالانه دو بار معاینه فنی بگیرند. همچنین، خودروهایی با عمر بیش از ۲۰ سال نیز باید سالانه ۳ بار گواهی معاینه فنی بگیرند.
جریمه معاینه فنی در سال ۱۴۰۴ چقدر است؟
بسیاری از مالکان خودرو به دلیل هزینه‌های بالای تعمیرات، از گرفتن معاینه فنی صرف‌نظر می‌کنند؛ اما همان‌طور که در بالا اشاره شد، این کار جریمه‌های سنگینی به دنبال دارد. پلیس راهور برای نداشتن معاینه فنی جریمه مشخصی تعیین کرده و کد تخلف نداشتن معاینه فنی ۲۰۶۴ است. جریمه نداشتن معاینه فنی در سال ۱۴۰۴، در بخش‌های مختلف کشور به شرح زیر است:
| جدول جریمه معاینه فنی خودرو | |||
| عنوان تخلف | نرخ جریمه (به تومان) | ||
| در کلان‌شهرها و مراکز استان | در شهرهای کوچک | در روستاها | |
| نداشتن معاینه فنی معتبر | ۱۰۰.۰۰۰ | ۶۰.۰۰۰ | ۴۰.۰۰۰ |
| جریمه خودروی فرسوده دودزا | ۲۰۰.۰۰۰ | ۱۰۰.۰۰۰ | ۵۰.۰۰۰ |
از چه تاریخی نداشتن معاینه فنی جریمه دارد؟
طبق جدولی که در آن به زمان مراجعه برای گرفتن معاینه فنی اشاره کردیم، بسته به نوع خودرو، زمان مراجعه نیز متفاوت است. اما به‌محض تمام‌شدن تاریخ گواهی معاینه فنی و عدم مراجعه برای تمدید، امکان جریمه وجود خواهد داشت. مثلا اگر گواهی یک‌ساله خودروی سواری شما تمام شود، از فردای آن روز ممکن است توسط دوربین‌ها یا پلیس جریمه شوید. برای استعلام تاریخ اعتبار معاینه فنی خودرو باید به سامانه سیمفا مراجعه کنید و با واردکردن اطلاعات لازم از خودرو، این موضوع را استعلام بگیرید. استعلام معاینه فنی رایگان است.
آیا جریمه نداشتن معاینه فنی روزانه است؟
نداشتن معاینه فنی برای خودروها جریمه روزانه دارد. نرخ جریمه‌ای که در جدول بالا آمده، به‌ازای هر روز است؛ یعنی هر روزی که خودروی بدون معاینه فنی از پارکینگ خارج شود و توسط دوربین‌های سطح شهر یا پلیس شناسایی شود، مبلغ ۱۰۰ هزار تومان جریمه خواهد شد. دوربین‌های طرح کنترل آلودگی هوا و همچنین دوربین‌های طرح ترافیک مسئول ثبت این تخلف هستند و جریمه معاینه فنی را ثبت می‌کنند.
نکته مهم این است که اگر خودروی فاقد معاینه فنی، در طول یک روز چندین بار توسط دوربین‌ها یا پلیس شناسایی شود، جریمه فقط یک بار در همان روز روی خودرو لحاظ می‌شود. درمقابل، اگر در آن روز اصلاً توسط دوربین یا پلیس رصد نشوید، جریمه‌ای در همان روز برایتان ثبت نخواهد شد. بنابراین، شناسایی و جریمه فقط به یک بار در هر روز محدود می‌شود، حتی اگر چند بار مشاهده شوید.
روند دریافت گواهی معاینه فنی خودرو چیست؟
تا اینجا درباره اینکه معاینه فنی خودرو چیست و نداشتن آن چه جرایمی دارد، صحبت کردیم. برای دریافت گواهی معاینه فنی، روندی ساده پیش رو دارید. بعد از اینکه به تاریخ انقضای گواهی نزدیک شدید و این موضوع را از طریق استعلام از سامانه سیمفا متوجه شدید:
- در گام اول باید نوبت بگیرید: نحوه نوبت‌گرفتن در هر شهری می‌تواند متفاوت باشد. مثلاً در تهران امکان دریافت نوبت اینترنتی معاینه فنی از طریق سامانه شهرزاد و یا سامانه تهران من به‌سادگی وجود دارد. برای سایر شهرها نیز معمولاً شهرداری آن شهر امکانات خاصی برای شهروندان ایجاد کرده است. در غیر این صورت باید به‌صورت حضوری به هر مرکز مراجعه کنید.
- مدارک لازم را آماده کنید: همان‌طور که بالاتر هم اشاره کردیم، مدارک هویتی خودرو و مالک خودرو برای مراجعه به مراکز معاینه فنی الزامی است.
- به مراکز معاینه فنی مراجعه کنید: به آن مرکزی که هنگام نوبت‌گرفتن انتخاب کردید مراجعه کنید و آزمون‌ها را بگذرانید.
- گواهی را دریافت یا مجدد به مراکز مراجعه کنید: اگر خودروی شما آزمون‌ها را با موفقیت به پایان برساند که گواهی صادر می‌شود. اما در صورت مردودی، باید ظرف ۱۵ روز با رفع مشکلات اعلامی از طرف مرکز دوباره به آن مرکز مراجعه کنید تا با قبولی در آزمون گواهی صادر شود.
آدرس مراکز معاینه فنی در تهران
در ادامه آدرس مراکز معاینه فنی در تهران آورده شده است. فقط به این نکته توجه داشته باشید که ساعات کاری این مراکز با توجه به شرایط کشور و در فصول مختلف ممکن است دستخوش تغییر شود. به همین دلیل، باید این موضوع را مستقیماً از همان مرکز پیگیری کنید. سامانه پاسخ‌گو برای همه مراکز معاینه فنی تهران شماره تلفن ۹۶۰۰۶۰۰۰ است:
| نام مرکز | آدرس | ساعت کاری |
| مرکز آبشناسان | بزرگراه آبشناسان (غرب به شرق)، تقاطع بلوار شاهین شمالی | شنبه تا پنجشنبه از ساعت ۷ تا ۱۸
جمعه ۷ تا ۱۴ |
| سراج | میدان رسالت، خیابان فرجام، خیابان سراج، جنب پمپ گاز | شنبه تا پنجشنبه از ساعت ۷ تا ۲۰
جمعه تعطیل |
| مرکز نیایش | بزرگراه همت، بلوار اشرفی اصفهانی (مسیر جنوب به شمال)، بعد از بزرگراه آیت ا… هاشمی رفسنجانی، خیابان هفتم، انتهای خیابان رزمندگان | شنبه تا پنجشنبه ۷ تا ۱۸
جمعه ۷ تا ۱۴ |
| الغدیر | یافت‌آباد، میدان الغدیر، بلوار الغدیر، روبه‌روی بیمارستان شهدای یافت‌آباد | شنبه تا پنجشنبه ۷ تا ۱۸
جمعه تعطیل |
| ابوذر | کیلومتر ۱۳ جاده قدیم کرج، نرسیده به چهارراه ایران خودرو | شنبه تا پنجشنبه ۷ تا ۱۷
جمعه تعطیل |
| خاوران | جاده خاوران، بزرگراه امام رضا(ع)، کیلومتر ۱۲، بعد از خاورشهر، مقابل مرکز تعویض پلاک خودرو خاوران | شنبه تا پنجشنبه ۷ تا ۱۸
جمعه ۷ تا ۱۴ |
| امام رضا | جاده خاوران، سه‌راه افسریه، بزرگراه امام رضا، یک کیلومتر بعد از سه‌راه سلیمان | شنبه تا پنجشنبه ۷ تا ۱۸
جمعه ۷ تا ۱۴ |
| ایران خودرو | کیلومتر ۲۰ جاده قدیم تهران کرج | در حال حاضر غیرفعال |
| شهید چمران | خیابان شهید رجایی (جنوب به شمال)، قبل از پل بزرگراه شهید آوینی، خیابان معاینه فنی | شنبه تا پنجشنبه ۷ تا ۱۸
جمعه تعطیل |
| دماوند | خیابان دماوند، بعد از سه‌راه تهرانپارس، بعد از ساختمان ایرتویا، نبش کوچه البرز | شنبه تا پنجشنبه ۷ تا ۱۸
جمعه ۷ تا ۱۴ |
| چیتگر | کیلومتر ۱۲ جاده مخصوص کرج، روبه‌روی شهرک دانشگاه | شنبه تا پنجشنبه ۷ تا ۱۸
جمعه تعطیل |
| زمان‌آباد | شهرری، کمربندی دوم تهران، نرسیده به میدان غنی‌آباد، خیابان شهدای زمان‌آباد | شنبه تا پنجشنبه ۷ تا ۱۸
جمعه ۷ تا ۱۴ |
| مرکز بیهقی | میدان آرژانتین، داخل پارک‌سوار بیهقی، جنب کارواش سواری | شنبه تا پنجشنبه ۷ تا ۱۸
جمعه تعطیل |
| مرکز فداییان اسلام | اتوبان آزادگان شرقی، خروجی فداییان اسلام شمال، جنب بازار سنگ فاطمیه، کوچه خسروی | شنبه تا پنجشنبه ۷ تا ۱۸
جمعه ۷ تا ۱۴ |
| مرکز شقایق | بزرگراه آزادگان، بعد از میوه و تره‌بار مرکزی، بلوار شقایق | شنبه تا پنجشنبه ۷ تا ۱۸
جمعه تعطیل |
چند نکته را پیرامون مراکز معاینه فنی در تهران در نظر داشته باشید:
- صدور معاینه فنی برتر تنها در مراکز بیهقی، سراج، الغدیر، نیایش، شهید آبشناسان، شهید چمران، شقایق، دماوند و زمان‌آباد امکان‌پذیر است، لذا از اخذ نوبت در سایر مراکز خودداری کنید.
- در صورت مراجعه و ثبت پذیرش در هریک از مراکز معاینه فنی، تا ۱۵ روز پذیرش در سایر مراکز امکان‌پذیر نخواهد بود.
- خودروهای تاکسی بدون اخذ نوبت می‌توانند به مراکز معاینه فنی مراجعه کنند.
- ثبت‌نام اینترنتی خودروهای سبک دیزلی تنها در مراکز شقایق و زمان‌آباد امکان‌پذیر است.
- موتورسیکلت‌ها نیز برای دریافت معاینه فنی می‌توانند به یکی از مراکز زمان‌آباد، شهید آبشناسان، نیایش، شقایق، الغدیر و یا سراج مراجعه کنند.
آدرس مراکز معاینه فنی خودروهای سنگین در تهران
خودروهای سنگین در تهران برای دریافت معاینه فنی باید به یکی از مراکز زیر مراجعه کنند. ساعات کاری این مراکز شنبه تا پنجشنبه ۷ تا ۱۸ و همچنین شماره پاسخ‌گویی ۹۶۰۰۶۰۰۰ است:
| نام مرکز | آدرس |
| مرکز معاینه فنی پایانه غرب | میدان آزادی، ابتدای بزرگراه شهید لشگری، خیابان شهید برادران رحمانی، پشت جایگاه سوخت ترمینال غرب، داخل مجتمع تعمیرگاهی |
| مرکز معاینه فنی جنت‌آباد | خیابان آیت‌الله کاشانی، جنب بزرگراه باکری، داخل سامانه ۵ شرکت واحد اتوبوسرانی (ویژه اتوبوس‌های شرکت واحد) |
| مرکز معاینه فنی بسیج | میدان بسیج، ابتدای بزرگراه امام رضا، باند کندرو، بعد از دومین پل عابر پیاده، توقفگاه شماره ۳ (ویژه اتوبوس‌های شرکت واحد) |
سخن پایانی
در این مطلب سعی کردیم به این سؤال پاسخ دهیم که معاینه فنی خودرو چیست و همچنین به این اشاره کردیم که جریمه نداشتن معاینه فنی چیست. در روند صدور معاینه فنی، خودرو از جهات مختلفی ازجمله ظاهری، تولید آلایندگی و وضعیت فنی بررسی می‌شود. درصورتی‌که بتواند از آزمون‌ها به سلامت عبور کند، گواهی برای آن صادر خواهد شد. در غیر این صورت، راننده باید طی ۱۵ روز مشکلات را رفع کند و دوباره اقدام به دریافت گواهی کند. نداشتن گواهی معاینه فنی جریمه‌هایی تا روزانه ۲۰۰ هزار تومان در پی خواهد داشت. برای پرداخت جریمه‌های خود می‌توانید از سرویس استعلام خلافی اتو ابزار استفاده کنید.
