اکتان بوستر (octane booster)
مکمل اکتان به بهبود کیفیت احتراق و عملکرد موتور کمک می‌کند. این مکمل، عدد اکتان بنزین و درنتیجه تراکم آن را افزایش می‌دهد تا احتراق کامل‌تری داشته باشیم و موتور نرم‌تر کار کند. اکتان که پایین باشد، پدیده «ناک‌زدن» رخ می‌دهد؛ یعنی موتور تق‌تق می‌کند و کارایی آن کاهش می‌یابد. برخی از اکتان‌بوسترها خاصیت پاک‌کنندگی هم دارند و رسوباتِ سیستم سوخت‌رسانی را کاهش می‌دهند.
این نکته را هم باید در نظر داشته باشیم که هر موتور برای عملکرد بهینه به عدد اکتان مشخصی نیاز دارد. برای مثال، موتور TU۵ که در خودروهایی مانند پژو پارس و رانا استفاده می‌شود، با اکتان ۹۵ راندمان بهتری دارد، درحالیکه موتور XU۷ در پژو ۴۰۵ و سمند به اکتان ۹۵ نیاز دارد.
در ایران اکتان بنزین معمولی بین ۸۷ تا ۹۰ و بنزین سوپر حدود ۹۵ است. البته ازآنجاکه بهترین اکتان بنزین، اکتانی است که با موتور ما سازگار باشد، پس شاید به این مکمل نیازی نداشته باشیم.
بیشتر بخوانید: راهکارهای نوین برای کاهش مصرف سوخت خودرو
مکمل پاک‌کننده انژکتور
انژکتور وظیفه پاشش دقیق سوخت به داخل سیلندر را بر عهده دارد؛ بنابراین گرفتگی یا تجمع رسوب در آن، کل فرایند احتراق را با مشکل مواجه می‌سازد. در چنین شرایطی موتور بد کار می‌کند، شتابش کاهش می‌یابد و مصرف سوختش بیشتر می‌شود.
مکمل پاک‌کننده انژکتور یا انژکتور شور مسیر سوخت و نازل‌های انژکتور را شست‌وشو می‌دهد و رسوبات کربنی را از بین می‌برد؛ به این ترتیب مانع از گرفتگی نازل‌ها می‌شود و به احتراق کامل‌تر، کاهش آلایندگی و افزایش عمر موتور کمک می‌کند.
مکمل ضد ژل دیزل
هوای سرد برای سوخت دیزل یک نوع چالش به حساب می‌آید؛ چون ممکن است در دمای پایین موم پارافین طبیعی موجود در سوخت متبلور شود و مسیرهای سوخت‌رسانی یعنی فیلترها و لوله‌ها را مسدود سازد. به این ترتیب، عملکرد موتور دچار اختلال خواهد شد و حتی ممکن است دیگر روشن نشود.
مکمل ضد ژل دیزل نقطه انجماد سوخت را پایین می‌آورد و احتمال تشکیل بلورهای پارافینی را به صفر می‌رساند. این مکمل عملکرد موتور را در هوای سرد حفظ می‌کند و اجازه نمی‌دهد سیستم سوخت‌رسانی آسیب ببیند.
مکمل اتانول
بنزین‌های حاوی اتانول آلاینده‌هایی مانند مونوکسید کربن را کمتر تولید می‌کنند و به همین خاطر اغلب از آن‌ها استفاده می‌شود. اما اتانول تمایل زیادی به جذب رطوبت دارد که می‌تواند کارایی سوخت را کاهش دهد و باعث تجمع رسوبات در موتور شود.
مکمل اتانول با تثبیت این گاز، مانع از جذب آب و رسوب‌گذاری می‌شود و به تمیزنگه‌داشتن سیستم سوخت‌رسانی کمک می‌کند. این مکمل درنهایت روی عملکرد و طول عمر موتور اثر مثبت می‌گذارد.
بهترین مکمل بنزین ایرانی و خارجی کدام است؟
مکمل‌های بنزینی در برندهای مختلفی عرضه می‌شوند. از میان آن‌ها می‌توان به کاسپین (ایرانی)، توربو (ایرانی)، سوناکس (آلمانی) و وینز (بلژیکی) اشاره کرد که از نمونه‌های شناخته‌شده و باکیفیت بازار به شمار می‌روند.
اما درکل، هنگام تصمیم‌گیری و انتخاب مکمل سوخت باید به چند معیار مهم توجه داشته باشیم:
- مطمئن شویم که مکمل مجوز‌های معتبر و استانداردهای لازم را دارد؛
- نظر کاربران را جویا شویم و ببینیم آیا واقعاً با این مکمل، تغییری را تجربه کرد‌ه‌اند؛
- بررسی کنیم که مکمل با موتور سازگار باشد؛
- و ببینیم که آیا قیمت مکمل بنزین نسبت به حجم و اثربخشی آن می‌ارزد یا نه.
چطور از انواع مکمل بنزین استفاده کنیم؟
مکمل‌ها به‌شکل مایع یا قرص هستند که در هر دو حالت در زمان سوخت‌گیری داخل باک ریخته می‌شوند. به‌طور معمول، پیش از بنزین‌زدن، مکمل سوخت را داخل باک می‌ریزید تا به کمک پمپ سوخت، به انژکتورها و محفظه احتراق برسد و با سوخت جدید به‌طور کامل ترکیب شود.
نکته مهم اینکه برخی مکمل‌ها باید با هر بار سوخت‌گیری استفاده شوند. اما برخی دیگر مدت طولانی‌تری در باک باقی می‌مانند و به استفاده مکرر نیازی ندارند. برای آگاهی از نحوه استفاده از آن لازم است که برچسب و دستورالعمل مصرف محصول را بررسی کنیم.
معایب استفاده از مکمل بنزین
با وجود مزایایی که تاکنون از انواع مکمل بنزین گفتیم، باز هم عده‌ای در استفاده از آن دودل هستند؛ چون اگر به‌درستی انتخاب و استفاده نشوند، می‌توانند دردسرساز شوند.
این مکمل‌ها قیمت زیادی دارند و در صورت استفاده مداوم، می‌توانند هزینه قابل توجهی را به ما تحمیل کنند؛ درحالیکه ممکن است تأثیر محسوسی روی عملکرد موتور نداشته باشند. از طرفی، مکمل‌های تقلبی و بی‌کیفیت در بازار فراوان‌اند که هم اثر مثبتی ندارند هم ممکن است به سیستم سوخت‌رسانی و موتور آسیب بزنند.
علاوه‌براین، مصرف مداوم یا نادرست مکمل‌ها می‌تواند باعث ته‌نشین‌شدن مواد افزودنی و ایجاد رسوب در باک یا سیستم انژکتور شود. این مسئله در طولانی‌مدت باعث کاهش راندمان موتور و افزایش مصرف سوخت خواهد شد.
برخی مکمل‌ها هم مخصوص موتورهای خاص طراحی شده‌اند و باید به این نکته هم دقت داشته باشیم. استفاده از مکمل سوخت نامناسب می‌تواند باعث آسیب‌دیدن قطعات حساسی مانند انژکتور، پمپ بنزین یا سوپاپ‌ها شود.
پس چاره چیست؟
در استفاده از انواع مکمل بنزین باید احتیاط کنیم. بهتر است به افرادی که در پمپ‌بنزین‌ها مکمل را به‌صورت آماده می‌ریزند چندان اعتماد نکنیم؛ مگر اینکه جایگاه مطمئن و شناخته‌شده‌ای باشد.
بهترین کار این است که مکمل سوخت مناسب را خودمان از فروشگاه‌های معتبر تهیه کنیم و پیش از سوخت‌گیری داخل باک بریزیم. به این ترتیب، خیالمان راحت است، هزینه‌هایمان بیهوده صرف نمی‌شود و احتمال آسیب به موتور و قطعات خودرو به حداقل می‌رسد.
