مهم‌ترین قوانین راهنمایی و رانندگی در ایران کدام‌اند؟
اگرچه نمی‌توان بخشی از قوانین را مهم‌تر و برخی را کم‌اهمیت دانست، اما بعضی از قوانین هستند که در صورت رعایت، مانع بروز تصادفات و البته آسیب‌های دیگر می‌شوند. برای مثال، رعایت فاصله مجاز با خودروی جلویی احتمالاً به توقف در زمان درست و برخوردنکردن به آن منجر می‌شود. به این ترتیب آسیبی نمی‌بینید، ولو اینکه شما کمربند هم نبسته باشید. به همین دلیل، برخی از قوانین، حوزه اثرگذاری بیشتری دارند که در ادامه به تعدادی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
مقررات سرعت در رانندگی
مقررات مربوط به سرعت در ۲ بخش شهرها و مناطق مسکونی و در بیرون شهرها و مناطق غیرمسکونی تعریف شده است:
| در شهرها و مناطق مسکونی | ||||||||||||
| سرعت (کیلومتر بر ساعت) | حداقل | حداکثر | ||||||||||
| معابر شریانی درجه ۱ | آزادراه‌ها | ۷۰ | ۱۲۵ | |||||||||
| بزرگراه‌ها | – | ۱۰۰ | ||||||||||
| معابر شریانی درجه ۲ | اصلی | – | ۶۰ | |||||||||
| فرعی | – | ۵۰ | ||||||||||
| معابر محلی | معابر و میدان‌‌ها | – | ۳۰ | |||||||||
| در بیرون شهرها و مناطق غیرمسکونی | ||||||||||||
| سرعت (کیلومتر بر ساعت) | حداقل | حداکثر | ||||||||||
| آزادراه‌ها | سواری و وانت‌بارها | ۷۰ | ۱۲۰ | |||||||||
| سایر وسایل نقلیه | ۷۰ | ۱۱۰ | ||||||||||
| بزرگراه‌ها | سواری و وانت‌بارها | – | ۱۱۰ | |||||||||
| سایر وسایل نقلیه | – | ۱۰۰ | ||||||||||
| جاده‌های اصلی | روزها | – | ۹۵ | |||||||||
| شب‌ها | – | ۸۵ | ||||||||||
| جاده‌های فرعی | روزها | – | ۸۵ | |||||||||
| شب‌ها | – | ۷۵ | ||||||||||
تردد اتوبوس، مینی‌بوس و انواع بارکش‌ها در خط سرعت ممنوع است. برای موتورسیکلت‌ها، حداکثر سرعت در آزادراه‌ها با علائم مشخص می‌شود. همچنین، در هر راهی اگر تحقق سرعت‌های جداول بالا ممکن نبود، تابلوهای راهنمایی و رانندگی تعیین‌‌کننده سرعت مجاز خواهند بود. همچنین، به‌طور کلی راننده‌ها حق حرکت با سرعت خیلی کم را ندارند، چون باعث ایجاد اختلال در ترافیک می‌شود.
بیشتر بخوانید: همه‌چیز درباره مجازات رانندگی بدون گواهینامه
مقررات سبقت در رانندگی
برای سبقت‌گرفتن در زمانی که مجاز است، راننده باید مسیری را که برای سبقت انتخاب کرده است تا فاصله دور بررسی کند تا از خالی‌بودن مسیر اطمینان یابد. همچنین، سرعت خودش و سرعت وسیله نقلیه‌ای را که می‌خواهد از آن سبقت بگیرد نیز باید در نظر داشته باشد و سپس اقدام کند. در موارد زیر، سبقت‌گرفتن ممنوع است:
- سر پیچ‌های تند و سربالایی که میدان دید راننده کم است؛
- ۵۰ متر قبل و بعد از پیچ‌ها، تقاطع‌ها و تقاطع راه‌آهن؛
- هنگام نبود روشنایی و میدان دید کافی؛
- سبقت از وسیله نقلیه‌ای که خودش در حال سبقت‌گرفتن است، مگر در راهی که سه خط عبور یا بیشتر وجود داشته باشد؛
- برای اتوبوس‌ها و کامیون‌ها در معابر شهری؛
- از ۱۰۰ متر مانده به ورودی تونل‌ها و پل‌ها تا انتهای آن؛
- در نقاطی که با نصب علائم ویژه سبقت‌گرفتن ممنوع اعلام شده باشد؛
- هنگامی که وسیله نقلیه‌ای در فاصله‌ای نزدیک و غیرایمن از روبه‌رو در حال حرکت باشد.
مقررات حق تقدم در رانندگی
رعایت حق تقدم، راه‌حل بسیاری از ترافیک‌های سنگین داخل شهر است. در این مقررات، بسته به اینکه وسایل نقلیه در چه بخشی از مسیر باشند، در چه نوع مسیری باشند و… می‌توانند حق تقدم داشته باشند یا نداشته باشند. در زیر به چند نوع از حق تقدم اشاره می‌کنیم:
- در برخورد راه اصلی با فرعی، حق تقدم همیشه با خودروهای راه اصلی است.
- وسیله نقلیه در حال حرکت نسبت به تمام وسایل نقلیه متوقف، در حال شروع به حرکت به جلو یا عقب، گردش یا دورزدن، حق تقدم دارد.
- در گذرگاه بدون چراغ راهنمایی، حق تقدم با عابر پیاده است.
- هنگام گردش به چپ در یک خیابان، حق تقدم با خودرویی است که حرکت مستقیم دارد.
در تقاطع و میدان‌هایی که هیچ‌گونه علامت و چراغ راهنمایی وجود نداشته باشد:
- در یک تقاطع هم‌عرض، هنگام ورود چند خودرو به یک خیابان، حق تقدم با خودرویی است که به‌سمت راست گردش می‌کند.
- هنگامی که چندین خودرو به تقاطع می‌رسند، همیشه حق تقدم با خودرویی است که در سمت راست دیگری قرار دارد.
- همیشه حق تقدم با خودرویی است که از قبل در داخل میدان در حال حرکت بوده است.
مقررات توقف در رانندگی
یکی از رایج‌ترین تخلفاتی که در خیابان‌ها اتفاق می‌افتد، توقف در نقاط ممنوع است، مانند:
- پیاده‌روها؛
- مقابل ورودی خیابان‌ها، جاده‌ها و ورودی و خروجی پارکینگ ساختمان؛
- در فاصله ۱۵متری از میدان، تقاطع‌هایی مثل سه‌راه‌ها، تقاطع راه‌آهن، شیرهای آب آتش‌نشانی، چراغ راهنمایی و رانندگی، ورودی و خروجی مراکز آتش‌نشانی، پلیس و بیمارستان‌ها؛
- از ابتدا تا انتهای پیچ؛
- کنار وسیله نقلیه‌ای که خودش متوقف است (پارک دوبله)؛
- روی پل‌ها؛
- درون تونل‌ها؛
- مناطقی که تابلوی توقف ممنوع، ایستادن ممنوع و خط‌کشی شطرنجی دارند.
در انتها به این موضوع هم باید اشاره کرد که عدم رعایت بسیاری از مقررات بالا در قوانین راهنمایی رانندگی جدید به عنوان تخلفات حادثه‌ساز شناخته می‌شوند. این تخلفات علاوه بر جرایم بالا، منجر به درج نمره منفی در گواهینامه رانندگان نیز می‌شود.
عواقب رعایت‌نکردن قوانین راهنمایی و رانندگی
به‌هرحال هرچقدر هم که احتیاط به خرج دهیم، ممکن است گاهی‌اوقات تخلف کنیم و جریمه شویم. اینجاست که بحث خلافی و استعلام و پرداخت آن پیش می‌آید. به همین دلیل، پیدا کردن یک منبع معتبر و البته آنلاین برای پرداخت جرایم اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
بهترین گزینه استعلام خلافی و پرداخت آن، استفاده از اتو ابزار است؛ چون هم از طریق سایت و هم از طریق اپلیکیشن در دسترس شماست. در هر ساعت از شبانه‌روز می‌توانید از آن استفاده کنید و خلافی خود را در لحظه تسویه کنید. همچنین، سایر سرویس‌های خودرو مانند پرداخت عوارض آزادراهی، عوارض سالیانه، استعلام پلاک فعال و… نیز در اختیار شما قرار دارد.
سخن پایانی
در انتها به یاد داشته باشید که این مقررات فقط بخشی از قوانین راهنمایی و رانندگی است. بسته به نوع وسیله نقلیه شما و محلی که در آن بیشتر تردد می‌کنید، به‌طور قطع قوانین بیشتری وجود دارد و باید از آن‌ها مطلع باشید. داشتن خودروهای سنگین مانند کامیون و اتوبوس، رانندگی در مناطق کوهستانی و برفی و… ازجمله مواردی هستند که به آگاهی از قوانین خاص خودشان نیاز دارند.
