دلایل یکسره شدن فن خودرو چیست؟
اگر بعد از خاموشکردن خودرو، فن بیشتر از ۵ دقیقه روشن بماند، میتوان گفت که مشکلی برای آن پیش آمده است. این اتفاق ممکن است به یکی از دلایل زیر رخ دهد:
- سنسور دمای موتور خراب شده است و اطلاعات غلط به ماژول کنترل میفرستد و باعث میشود که فن روش بماند.
- رله فن گیر کرده و مدار را بسته است (با اینکه نیازی به بستن مدار نبوده).
- نقص عملکرد ماژول کنترل فن یا مشکلات در سیمکشی.
- گرمشدن بیش از حد به خاطر کاهش سطح مایع خنککننده یا خرابی ترموستات.
سنسورهای دمای مایع خنککننده و روشنماندن فن
کارکرد سیستمهای خنککننده مدرن به سنسورهای دماییای وابسته است که رفتار فن را کنترل میکنند. این سنسورها دمای مایع خنککننده را تشخیص میدهند و با کامپیوتر خودرو ارتباط برقرار میکنند. اگر سنسور در حالت خوانش دمای بالا گیر کند یا سیمکشی آن دچار مشکل شود، کامپیوتر اینگونه تحلیل میکند که دما همچنان بالاست (با اینکه نیست) و فن را متعاقباً روشن نگه میدارد. در برخی موارد حتی ممکن است چراغ چک موتور روشن شود. به همین دلیل، شاید نیاز باشد که برای تشخیص دقیقتر، به یک تعمیرکار متخصص مراجعه کنیم.
نقش ترموستات و دیگر بخشها
ترموستات نقشی حیاتی در کنترل دمای موتور ایفا میکند. اگر بسته بماند، مایع خنککننده بهدرستی گردش پیدا نمیکند و دمای موتور از حد مجاز بالاتر میرود. این دمای بالا باعث میشود که فن بعد از خاموششدن خودرو روشن بماند. سطح پایین مایع خنککننده نیز میتواند باعث یکسره شدن فن خودرو شود. چون طبیعتاً با کافینبودن این مایع، دما به اندازه کافی پایین نمیآید و یونیت فن ناچاراً باید بیشتر از حد روشن بماند.
درنهایت، سیستم کولر خودرو نیز میتواند روی رفتار فن تأثیر بگذارد. در بعضی از ماشینها بهمحض روشنکردن کولر، فن نیز بهشکل خودکار برای کمک به خنکسازی کندانسور کولر روشن میشود. اگر نقصی در سیستم کنترل کولر یا سنسور فشار ایجاد شود، ممکن است حتی پس از خاموشکردن کولر، فن روشن باقی بماند.
بیشتر بخوانید: ترمیم شیشه ماشین + راهنمای گام به گام نحوه انجام آن
بهترین راه مواجهه با یکسره شدن فن خودرو
طبق علتهایی که در بالا به آن اشاره کردیم، اگر فن بیش از حد روشن ماند، در وهله اول میتوانید سطح مایع خنککننده را کنترل کنید که نرمال باشد. در ادامه باید به نشانههایی مانند گرمشدن بیش از حد موتور، چراغهای چک خودرو یا بالارفتن آمپر غیرمعمول توجه کنید. در این مواقع توصیه نمیشود که به هر روشی فن را از کار بیندازید یا اتصالات باتری را قطع کنید، چون ممکن است مشکلات بیشتری ایجاد شود و بقیه بخشهای الکترونیکی خودرو را نیز از کار بیندازد. بهتر است به نزدیکترین تعمیرگاه مراجعه کنید تا دلیل اصلی پیدا شود.
علت روشن شدن فن ماشین قبل از استارت چیست؟
اگر قبل از استارت را همان لحظه استارتزدن در نظر بگیریم، میتوان گفت که برخی خودروها بهمحض استارتخوردن فن را فعال میکنند تا گردش صحیح مایع خنککننده و تنظیم دما بهدرستی انجام شود. لزوماً نمیتوان این موضوع را به یکسره شدن فن خودرو ارتباط داد، اما اگر فن بعد از روشنشدن ابتدایی در لحظه استارت قطع نشد، ممکن است مشکل از سنسور دمای مایع خنککننده، فرسودگی سیمکشی یا رله فن باشد. همین موارد را میتوان بهعنوان علت روشن شدن فن در دمای پایین و همچنین علت زیاد روشن شدن فن ماشین نیز مطرح کرد.
علت یکسره شدن فن پراید کاربراتوری
به طور کلی باید در نظر داشت که علت روشن و خاموش نشدن فن پژو ۲۰۶، زانتیا، پژو 405 و سایر خودروهای امروزی همین مواردی است که تا به حال به آنها اشاره کردیم. درواقع، خرابشدن هر جزئی که رفتار فن را کنترل میکند، میتواند روند عملکردی آن را دچار اختلال کند. بااینحال، در خودروهای قدیمیتر که برای چند دهه قبلتر هستند، مانند ماشینهای کاربراتوری، شاید علت آن کمی متفاوت باشد.
در این خودروها ازجمله پراید کاربراتوری، سیستم کنترل فن برقی آنها سادهتر از مدلهای انژکتوری است و معمولاً بهجای ECU از سنسور حرارتی مکانیکی روی رادیاتور یا مسیر آب استفاده میشود. به همین دلیل، یکسرهشدن فن میتواند به خاطر خرابی همین سنسور، بیکیفیتبودن آن یا خرابی فشنگی یا کلید حرارتی فن باشد. اگرچه خرابی خود اجزای فن مانند رله، سیمکشی و مدار آن نیز میتواند باعث یکسرهشدن شود.
۲ نکته مهم درباره یکسره شدن فن خودرو
وقتی صحبت از یکسرهشدن فن میشود، باید به دو نکته زیر حتماً توجه کنیم:
- یکسرهشدن فن میتواند باعث خالیشدن باتری ماشین شود. ازآنجاکه این فنها برقی هستند، اگر بعد از خاموششدن خودرو بیش از حد روشن بمانند، انرژی خود را از باتری تأمین میکنند.
- روشنشدن بیش از حد فن بهشکل غیرمستقیم باعث افزایش مصرف سوخت نیز میشود. ازآنجاکه باتری برق خود را از دینام تأمین میکند، اضافهبار تحمیلشده به باتری نیز باید از همین دینامی تأمین شود که خودش توسط موتور شارژ میشود. به این ترتیب، اگر فن دائماً کار کند، مصرف سوخت نیز بالا میرود.
نتیجهگیری
یکسره شدن فن خودرو معمولاً با اجزایی مرتبط است که رفتار فن را کنترل میکنند. مواردی مثل خرابی انواع سنسورها، خرابی اجزای مختلف خود فن و همچنین کاهش مایع خنککننده میتوانند در این اتفاق سهیم باشند. درنهایت، بهجز بررسی سطح مایع خنککننده، برای فردی که تجربه و ابزار لازم را ندارد، تعمیر و برطرفکردن این مشکل سخت خواهد بود و به مراجعه به متخصص نیاز است.