چه خودروهایی فرسوده و اسقاطی محسوب می‌شوند؟
به‌طور کلی، خودروهایی که به سن مشخصی می‌رسند فرسوده محسوب خواهند شد. اما عوامل دیگری نیز وجود دارند که در زیر به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- عدم دریافت معاینه فنی: اگر خودرویی نتواند در دو دوره پشت‌سرهم گواهی معاینه فنی دریافت کند، فرسوده محسوب خواهد شد.
- میزان آلایندگی: اگر آلایندگی خودرویی از حد مشخصی بالاتر رود، یک خودروی اسقاطی است.
- مصرف سوخت بالا: اگر یک ماشین، سوختی بیش از حد مشخص مصرف کند و با استانداردهای روز دنیا فاصله داشته باشد، در اولویت اسقاط قرار خواهد گرفت.
- وضعیت ظاهری و فنی: مشخصاً اگر خودرویی تصادفات زیادی داشته باشد و از نظر ظاهری تغییر شکل بسیاری پیدا کرده باشد نیز اسقاطی محسوب می‌شود. به عبارت دیگر، یک ماشین تصادفی که آسیب بسیاری دیده است باید از رده خارج شود و مالک باید سراغ تعویض خودرو برود.
در زیر جدول سن فرسودگی خودروهای مختلف را مشاهده می‌کنید. موضوعی که باید در نظر بگیرید این است که خودرو هر کاربردی که داشته باشد، با رسیدن به یک سن مشخص، باید به‌جای یک بار در سال، چند بار معاینه فنی دریافت کند که این مورد نیز در جدول زیر آورده شده است:
مدارک لازم برای اسقاط خودرو
قبل از اینکه مراحل اسقاط خودرو را به‌طور کامل بیان کنیم، باید به مدارک لازم و همچنین یک‌سری نکات مشخص برای اسقاط خودرو اشاره کنیم:
- کارت ملی و شناسنامه مالک؛
- سند مالکیت خودرو یا همان برگ سبز خودرو؛
- گواهی انحصار وراثت (اگر مالک فوت کرده باشد)؛
- رسید پرداخت بدهی‌های خودرو ازجمله عوارض سالیانه شهرداری و همچنین خلافی؛
- گواهی اسقاط خودرو.
گواهی اسقاط خودرو چیست؟
تا اینجا اشاره کردیم که فرسودگی هر خودرو بسته به نوع کاربری و سن آن متفاوت خواهد بود. نسبت به همین عوامل نیز برای خودرو گواهی اسقاط صادر می‌شود. به عبارت دیگر، هرچقدر سن خودروی فرسوده پایین‌تر باشد، تعداد گواهی اسقاطی که به آن تعلق می‌گیرد نیز بیشتر خواهد بود. این گواهی اسقاط چند کاربرد دارد:
- خرید خودروی نو: در طرح‌های نوسازی خودرو معمولاً این گواهی‌ها برای خرید خودروی نو با تسهیلات یا با تخفیف دریافت می‌شود.
- فروش گواهی در بازار آزاد: برخی از مالکان ترجیح می‌دهند که گواهی اسقاط خودروی خود را در بازار آزاد یا به واردکنندگان خودرو بفروشند. از این گواهی‌ها برای واردات خودروی خارجی استفاده می‌شود.
قیمت و تعداد گواهی اسقاط صادرشده فقط به نوع خودرو (کاربری) و سن آن بستگی دارد. برند آن در این موضوع تأثیری ندارد. اینکه به هر خودروی فرسوده چند گواهی اسقاط تعلق می‌گیرد، در جداولی که در ادامه آمده‌اند آورده شده است.
بیشتر بخوانید: همه‌چیز درباره فرار از صحنه تصادف و مجازات آن
شرایط کلی مورد نیاز برای اسقاط خودرو
به‌طور کلی باید وضعیت مالکیت خودرو مشخص باشد و مشکلات حقوقی نداشته باشد. اما می‌توان موارد زیر را نیز در این مورد در نظر گرفت:
- خودرو باید پلاک فعال در سامانه راهور داشته باشد.
- پلاک خودرو نباید مخدوش یا غیرمعتبر باشد.
- خودرو نباید هیچ‌گونه بدهی معوق مانند خلافی، عوارض سالیانه، عوارض آزادراهی و… داشته باشد.
- باید با استعلام‌گرفتن از راهور مطمئن شد که شکایتی روی پلاک خودرو ثبت نشده است.
- همچنین، خودروها در صورت وکالتی‌بودن، خودروهای ارثی و همچنین خودروهای بدون سند در ابتدا باید وضعیت مالکیتشان تعیین شود و سپس سراغ اسقاط آن‌ها رفت.
مراحل اسقاط خودرو
به‌طور کلی مراحل اسقاط خودرو شامل ثبت‌نام اینترنتی در سامانه‌های مشخص، صدور گواهی اسقاط و تحویل حضوری خودرو به مراکز اسقاط خواهد بود. در ادامه نیز خودرو توسط دولت دریافت می‌شود و مبلغ آن به شما پرداخت خواهد شد یا اینکه باید سراغ سایت ثبت‌نام خودروی فرسوده ایران خودرو، سایپا یا دیگر شرکت‌ها بروید که در ادامه بیشتر درباره آن‌ها صحبت خواهیم کرد:
ثبت‌نام در سایت اسقاط خودرو
مالک خودرو در ابتدا باید در سامانه رسمی اسقاط خودرو یا همان سامانه نوسازی که بعضاً به نام سامانه خودروی فرسوده نیز شناخته می‌شود ثبت‌نام کند. این ثبت‌نام کار نسبتاً ساده‌ای است و به واردکردن اطلاعات مشخصی از خودرو مانند شماره شاسی شماره موتور وی و همچنین اطلاعات شناسایی مالک خودرو نیاز خواهد داشت. پس از تأیید این اطلاعات، زمان و مرکز اسقاط موردنظر قابل انتخاب خواهد بود.
برای اطلاع از آخرین اخبار طرح جایگزینی خودروهای فرسوده و همچنین دریافت مشاوره در این زمینه به سایت khodrofarsoodeh.com و nosazi.org مراجعه کنید.
صدور گواهی اسقاط
بعد از ثبت اطلاعات و تأیید اسقاطی‌بودن خودرو، گواهی اسقاط صادر خواهد شد. این گواهی اسقاط از این جهت اهمیت خواهد داشت که به‌ازای هر گواهی توسط دولت، به مالک هزینه‌ای معادل قیمت خودرو فرسوده پرداخت می‌شود یا اینکه در طرح‌های جایگزینی شرکت‌های خودروساز به‌ازای دریافت هر گواهی اسقاط، هزینه آن از قیمت خودروی نو کسر خواهد شد. درباره قیمت این گواهی‌ها در ادامه و پس از بررسی مراحل اسقاط خودرو بیشتر صحبت خواهیم کرد.
تحویل خودرو به مراکز اسقاط
باید خودرو را در زمان مشخص، به همان مرکز اسقاطی که در مرحله ثبت‌نام انتخاب کرده بودید تحویل دهید. آن مرکز نیز پس از انطباق اطلاعات خودرو با اطلاعاتی که شما وارد کرده‌اید، خودروی فرسوده را دریافت می‌کند و قبضی صادر می‌کند.
قیمت گواهی اسقاط خودرو
قیمت گواهی اسقاط خودرو طبق آخرین اخبار اعلام‌شده در سال ۱۴۰۳ برابر با مبلغ ۳۵ میلیون تومان است که همان‌طور که در جداول زیر مشاهده می‌کنید، بسته به سن خودرو تعداد گواهی اسقاطی که تعلق می‌گیرد می‌تواند بیشتر باشد. برای مثال، اگر سن خودروی فرسوده ۱۰ سال باشد، ۳ گواهی به آن تعلق می‌گیرد که مجموع قیمتش، ۱۰۵ میلیون تومان خواهد شد.
جدول تعداد گواهی اسقاط خودروی فرسوده سواری در سال ۱۴۰۴
جدول تعداد گواهی اسقاط خودروی فرسوده تاکسی در سال ۱۴۰۴
جدول تعداد گواهی اسقاط اتوبوس و مینی‌بوس در سال ۱۴۰۴
همچنین می‌توانید جدول تعداد گواهی اسقاط خودروی فرسوده کامیون و کامیونت در سال ۱۴۰۴ را در این لینک ببینید.
مراحل اسقاط خودرو فرسوده طرح جایگزینی
در این طرح‌ها ابتدا باید پیگیر اخبار طرح تعویض خودرو فرسوده ایران خودرو، سایپا یا دیگر خودروسازها باشید. در طرح‌های جایگزینی شرایط مشخصی مطرح می‌شود که قبل از ثبت‌نام باید به آن توجه کنید. برای مثال، ممکن است این شرط مطرح شده باشد که در یک سال گذشته در این نوع طرح‌ها شرکت نکرده باشید. شرایط پرداخت هزینه (یا دریافت وام در صورت وجود) و تحویل خودروی نو نیز معمولاً در اعلامیه‌های شرکت‌ها مشخص می‌شود.
- سامانه فروش محصولات سایپا: saipa.iranecar.com
- سامانه ثبت درخواست خرید ایران خودرو: ikcosales.ir
شرایط انتقال بیمه شخص ثالث خودروی فرسوده
خودروی فرسوده شما اگر دارای بیمه باشد، می‌توانید پس از دریافت گواهی اسقاط، آن بیمه را به خودروی دیگر خود یا خودروی یکی از بستگان درجه یک (والدین، همسر یا فرزندان بالای هجده سال) منتقل کنید. برای این کار باید مدارک زیر را آماده و به شعبه بیمه‌گر خود مراجعه کنید:
- اصل و کپی گواهی اسقاطی بودن خودروی قبلی؛
- بیمه شخص ثالث ماشین جدید؛
- کپی مدارک مالکیت خودروی قبلی؛
- اصل و کپی برگ سبز یا کارت خودروی جدید؛
- مدارک شناسایی بیمه‌گزار.
سخن پایانی
مراحل اسقاط خودرو در ابتدا با ثبت‌نام در سایت مربوطه آغاز می‌شود. البته باید توجه داشته باشید که خودروی شما باید حتماً شرایط اسقاط را داشته باشد یا به عبارتی فرسوده باشد. پس از ثبت‌نام و تحویل خودروی فرسوده، مبلغ خودروی اسقاطی را با توجه به جداول ارائه‌شده در این مطلب دریافت می‌کنید. همچنین باید برای شرکت در طرح‌های جایگزینی خودروهای فرسوده شرکت‌های مختلف، پیگیر اخبار مربوطه باشید؛ چون برای ثبت‌نام در این طرح‌ها فرصت محدودی وجود دارد.
