دمای معمولی و نرمال موتور چقدر باید باشد؟
در هر خودرویی آمپر ماشین به‌شکل خاصی نمایش داده می‌شود. در برخی خودروها آمپر به ۴ بخش تقسیم شده است، برای بعضی دیگر تقسیم‌بندی مشخصی ندارد و بعضی خودروها نیز فارغ از بخش‌بندی‌ای که انجام داده‌اند، دما را روی هر بخش مشخص کرده‌اند. اما در بیشتر خودروها درجه‌بندی آمپر از C شروع می‌شود که ابتدای کلمه Cold به معنای سرد است و به H که ابتدای کلمه Hot است، می‌رسد.
بعضی خودروها نیز آمپر را به ۴ بخش ۲۰درجه‌ای تقسیم کرده‌اند که دما را از ۲۰ درجه تا ۱۰۰ درجه نشان می‌دهد. در هر صورت، حد نرمال آمپر ماشین معمولاً بین بخش دوم و سوم درجه‌بندی است؛ یعنی از همان ۴۰ تا ۶۰ درجه. وقتی دما از ۶۰ درجه یا بخش سوم درجه‌بندی عبور می‌کند، فن خودرو روشن می‌شود و اگر عقربه به H یا دمای ۱۰۰ درجه برسد، چراغ آمپر که معمولاً قرمزرنگ است روشن می‌شود. در این حالت یعنی خودرو جوش آورده است.
۷ دلیل بالا رفتن آمپر ماشین
بالا رفتن آمپر ماشین در بسیاری از موارد با مشکلاتی که در سیستم خنک‌کننده خودرو ایجاد می‌شود مرتبط است که در زیر به تعدادی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
آسیب‌دیدن و نچرخیدن فن رادیاتور
به‌طور کلی، وظیفه فن رادیاتور (که موتوری الکتریکی دارد) کنترل دمای موتور است. اگر این فن خراب شده باشد یا پره‌های آن شکسته باشد، قابلیت خود را از دست می‌دهد و به افزایش دمای موتور منجر می‌شود. هر شکلی از آسیب به این فن مانع ایجاد باد کافی برای خنک‌کردن رادیاتور می‌شود و درنتیجه آمپر ماشین بالا می‌رود.
نشتی واشر سرسیلندر
این نشتی باعث می‌شود که هنگام فعالیت موتور، گاز سیلندرها به‌طور مداوم وارد کانال‌های خنک‌کننده شود. این اتفاق به‌طور غیرمستقیم فشار موجود در این کانال‌ها را افزایش می‌دهد و باعث می‌شود که خنک‌کننده به مخزن بازگردد. درنتیجه، حجم خنک‌کننده کم شود و دمای موتور افزایش پیدا کند.
وجود حباب در خنک‌کننده
یکی از دلایلی که در خنک‌کننده حباب ایجاد می‌شود، درواقع همان نشتی واشر سرسیلندر است. فارغ از اینکه این اتفاق باعث می‌شود فشار در کانال افزایش پیدا کند و حجم خنک‌کننده کم شود، به‌طور کلی در روند خنک‌سازی موتور نیز اختلال ایجاد می‌کند و مانع عملکرد درست ترموستات خواهد شد. تعویض مایع خنک‌کننده نیز ممکن است باعث ایجاد حباب در آن شود.
نشتی خنک‌کننده – خشک‌بودن رادیاتور
بیشتر خودروها سیستم خنک‌کننده‌ای دارند که به حفظ دمای نرمال خودرو کمک می‌کند. اگر در این سیستم گرفتگی ایجاد شود، آسیب ببیند یا نشتی پیدا کند، عملکردش در حفظ دما دچار مشکل می‌شود و آمپر بالا می‌رود. معمولا نشتی خنک‌کننده به خاطر آسیبی است که به سایر اجزای این سیستم رسیده است؛ مانند نشتی پمپ آب، نشتی رادیاتور، شلنگ‌ها و… . اما اگر همه این اجزا سالم هستند و همچنان سطح خنک‌کننده یا آب رادیاتور کم می‌شود، احتمالاً واشر سرسیلندر مشکل دارد.
مشکل در پمپ آب
علاوه بر خنک‌کننده، پمپ آب نیز نقش مهمی در سیستم خنک‌سازی خودرو ایفا می‌کند. وظیفه پمپ آب گردش خنک‌کننده در موتور است. اگر پمپ آب خراب باشد، در این روند اختلال ایجاد می‌شود و دمای موتور افزایش پیدا می‌کند. هنگامی که پروانه پمپ آسیب ببیند یا اتصال بین پروانه و شفت آن قطع شود، عملکرد آن دچار اختلال خواهد شد.
ترموستات خراب
یکی دیگر از دلایل بالا رفتن آمپر ماشین خرابی ترموستات است. اگر این بخش آسیب ببیند، دمای موتور به‌سرعت بالا می‌رود.
گرفتگی یا کثیفی رادیاتور
در این حالت، گردش خنک‌کننده دچار مشکل می‌شود و به اندازه کافی به رادیاتور منتقل نخواهد شد. درنتیجه، سیستم خنک‌سازی به مشکل می‌خورد و دما بالا خواهد رفت. رادیاتور زمانی می‌گیرد یا آسیب می‌بیند که در کانال‌های آن به خاطر زنگ‌زدگی، رسوبات زیادی جمع شود. این رسوبات بهره‌وری رادیاتور را کاهش می‌دهد.
همچنین، وجود اجسام خارجی مانند برگ خشک، گل‌ولای، حشرات مرده و… نیز باعث گرفتگی رادیاتور می‌شود. درواقع، این اجسام مسیر عبور جریان هوای خنک از بیرون به داخل محفظه موتور از طریق پره‌های رادیاتور را می‌گیرند و مانع عملکرد درست آن می‌شوند.
بیشتر بخوانید: آیا درجا کار کردن ماشین ضرر دارد؟
بالا رفتن آمپر ماشین در شرایط مختلف
تا اینجا به دلایلی که باعث بالارفتن آمپر خودرو می‌شود اشاره کردیم. اما شرایط خاصی نیز وجود دارد که در آن مواقع نیز بسیاری از راننده‌ها با افزایش دمای موتور مواجه می‌شوند. در زیر به تعدادی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
بالا رفتن آمپر در حالت درجا و ترافیک
یکی از مواقعی که آمپر ماشین بالا می‌رود، حالتی است که خودرو در حالت درجا قرار دارد. علت بالا رفتن آمپر آب در حالت درجا عدم کارکرد درست فن رادیاتور است. علت بالا رفتن آمپر آب در ترافیک در بیشتر اوقات همین است.
علت بالا رفتن آمپر آب در سرعت بالا یا کولر گرفتن
دلایل مختلفی می‌تواند برای این موضوع وجود داشته باشد. اما به‌طور کلی و در حالت معمول می‌تواند به خاطر ترموستات خراب، گرفتگی رادیاتور یا کارکرد بد فن رادیاتور باشد.
علت بالا رفتن آمپر ماشین در سرما
در فصول سرد مانند زمستان، بالارفتن آمپر می‌تواند به خاطر اختلال در عملکرد ترموستات یا کارنکردن پمپ آب باشد.
بالا رفتن آمپر بعد از خاموش شدن و دوباره استارت‌خوردن
در این مواقع چون جریان آب در رادیاتور برقرار نبوده است، دمای موتور بالا می‌رود. بهتر است پس از اینکه خودرو را دوباره روشن کردید، آن را فوراً خاموش نکنید و بگذارید در حالت درجا چند دقیقه‌ای کار کند. همچنین می‌توانید کولر خود را روشن کنید تا موتور زودتر خنک شود. پس از کاهش دما می‌توانید خودرو را خاموش کنید.
بیشتر بخوانید: علت بخار شیشه ماشین و چگونگی رفع آن
موقع بالارفتن آمپر آب ماشین چه کار کنیم؟
هنگامی که آمپر ماشین بالا می‌رود، رعایت چند نکته ساده می‌تواند از آسیب‌های احتمالی به خودرو و خودتان جلوگیری کند و در بعضی موارد باعث تعادل دمای موتور شود:
- کولر را خاموش کنید تا بار روی موتور و سیستم خنک‌کننده کم شود.
- بخاری را روشن کنید تا گرما از داخل موتور کشیده و به داخل کابین منتقل شود.
- کنار بزنید و در کاپوت را باز کنید.
- درب رادیاتور را به‌هیچ‌وجه باز نکنید، چون ممکن است آب داغ با فشار بالا به بیرون پاشیده شود.
- فن رادیاتور را بررسی کنید.
۵ نکته مهم برای جلوگیری از بالا رفتن آمپر ماشین
اقدامات پیشگیرانه‌ای نیز وجود دارد که مانع بالا رفتن آمپر ماشین به‌طور کلی می‌شود. این اقدامات را معمولاً باید به‌شکل دائمی انجام دهید:
- سطح مایع خنک‌کننده را هر یک ماه یا هر دو هفته بررسی کنید تا در سطح مناسبی باشد.
- هنگام رانندگی همیشه حواستان به آمپر نیز باشد. به‌خصوص اگر چراغ آن روشن شد، به این معناست که به بررسی فوری نیاز دارد.
- درب رادیاتور را همیشه بررسی کنید تا محکم بسته شده باشد.
- در هوای گرم ترجیحاً خودروی خود را در محیطی باز پارک کنید تا هوا جریان داشته باشد.
- تسمه‌تایم خودرو را همیشه بررسی کنید تا آسیب ندیده باشد.
سخن پایانی
در این مطلب درباره دلایل بالا رفتن آمپر ماشین صحبت کردیم. معمولاً هر مشکلی که در سیستم خنک‌سازی خودرو ایجاد شود، باعث افزایش دمای موتور می‌شود. به این ترتیب، وجود مشکل در رادیاتور، سطح خنک‌کننده، واشر سرسیلندر، پمپ آب و… درنهایت باعث بالارفتن آمپر خودرو خواهد شد.
