علائم خرابی سوئیچ خودرو
سوئیچ ماشین که خراب می‌شود، ممکن است علائم خود را به شکل‌های زیر نشان دهد:
روشن‌نشدن خودرو
سوئیچ در ۲ مرحله ماشین را روشن می‌کند: اول در وضعیت روشن قرار می‌گیرد و بعد استارت می‌زند. وقتی کلید را در مغزی می‌چرخانیم و موتور روشن نمی‌شود یا استارت نمی‌خورد، به احتمال زیاد سوئیچ خراب است.
البته در اینجا احتمال خرابی باتری یا ECU هم وجود دارد، اما در صورت نوبودن خودرو می‌توانیم مطمئن باشیم که مشکل از سوئیچ است.
گیرکردن کلید یا نچرخیدن سوئیچ
یکی از علائم خرابی مغزی سوئیچ خودرو این است که کلید در آن گیر می‌کند، به‌سختی می‌چرخد یا اصلاً نمی‌چرخد. به‌هرحال، با گذشت زمان، دندانه‌های سوئیچ و پین‌های مغزی ممکن است گردوصاف، فرسوده یا کثیف شوند.
خاموش‌شدن ناگهانی خودرو در حین رانندگی
گاهی هم خودرو روشن می‌شود، اما در حین رانندگی به دلیل خرابی کنتاکت‌های سوئیچ، برق قطع می‌شود و ماشین خاموش می‌کند.
روشن‌نشدن تجهیزات برقی خودرو
اتفاقاتی مثل روشن‌نشدن بخاری، کولر، برف‌پاک‌کن و حتی چراغ آمپر هم ممکن است به خرابی سوئیچ خودرو برگردد. این مشکل، بیشتر مربوط به خرابی بخش الکترونیکی آن است.
چشمک‌زدن چراغ‌های داشبورد یا تجهیزات برقی
اگر چراغ‌های داشبورد یا سایر لوازم جانبی چشمک می‌زنند یا به‌صورت لحظه‌ای خاموش‌وروشن می‌شوند، احتمال خرابی صفحه اتصال سوئیچ وجود دارد، که معمولاً به علت خوردگی یا سایش پیش می‌آید.
شنیده‌نشدن صدای استارتر
اگر کلید را می‌چرخانیم اما هیچ صدای کلیکی از استارت شنیده نمی‌شود، ممکن است سوئیچ معیوب باشد. گاهی این حالت در پی مشکل کلید ایمنی خنثی ایجاد می‌شود، اما اگر پس از بررسی و تعمیر آن همچنان صدایی نداشتیم، به احتمال زیاد سوئیچ خراب است.
گیرکردن فرمان
در سوئیچ خودرو یک قفل مکانیکی برای فرمان تعبیه شده است. اگر فرمان قفل می‌کند یا کلید به‌سختی بیرون می‌آید، ممکن است سیلندر یا مغزی فرسوده شده باشد و باید به فکر تعویض مغزی باشیم.
روشن‌شدن چراغ چک
چراغ چک که روشن می‌شود، یعنی یکی از قطعات یا سیستم‌های خودرو مثل سوئیچ یا شمع دچار اختلال شده و باید خیلی زود موضوع را بررسی کنیم.
بیشتر بخوانید: علائم خرابی کمک فنر ماشین چیست؟ + راه‌های تشخیص
اقدامات لازم هنگام خرابی سوئیچ خودرو
وقتی سوییچ خودرو دچار مشکل می‌شود، اولین قدم این است که با خونسردی علت خرابی را بررسی کنیم. باید بدانیم که پیکربندی و سیستم سوئیچ در خودروهای مختلف متفاوت است، هرچند در ظاهر مشابه هم هستند.
سوئیچ پژو ۲۰۶ معمولاً ریموت‌دار و مجهز به ایموبلایزر است، درحالی‌که سوئیچ پژو ۴۰۵، در مدل‌های قدیمی خود، فقط مکانیکی است و ایموبلایزر ندارد. کوییک در برخی تیپ‌های خود کیلس (keyless) است و برای استارت به کلید مکانیکی نیاز ندارد. استارت پراید هم پیکربندی ساده‌تری نسبت به باقی خودروها دارد و به‌طور معمول تعویض و تعمیر آن سریع‌تر و راحت‌تر انجام می‌شود.
درواقع، نوع قفل مکانیکی، وجود یا نبود ایموبلایزر و نحوه اتصال سوییچ به سیستم برق خودرو در همه ماشین‌ها یکی نیست و برای تعمیرشان باید با ساختار آن‌ها کاملاً آشنا بود.
از طرفی شاید تعمیر مغزی سوئیچ‌ها گاهی آسان باشد؛ برای مثال مشکل مربوط به سایش کلید باشد و با اسپری روان‌کننده یا تمیزکاری مغزی بتوان آن را رفع کرد. اما در بیشتر موارد این‌طور نیست؛
مخصوصاً وقتی خرابی به بخش الکترونیکی یا ایموبلایزر مربوط است. پس بهتر است کار را به متخصصان بسپاریم تا خسارت‌های جدی‌تری پیش نیاید.
راه‌های پیشگیری از خرابی سوئیچ خودرو
سوئیچ خودرو هم مانند دیگر قطعات خودرو عمر مفید خودش را دارد. ما می‌توانیم با رعایت نکاتی طول عمر آن را افزایش دهیم و احتمال خرابی‌های پرهزینه را به حداقل برسانیم. موارد زیر از جملۀ این نکات هستند:
پرهیز از فشار زیاد به کلید
اگر به کلید ضربه بزنیم یا هنگام استارت‌زدن، آن را بیش از حد بچرخانیم و فشار دهیم، پین‌های آن دچار ساییدگی می‌شود. ضمن اینکه مغزی سوئیچ هم به لحاظ مکانیکی خیلی زود فرسوده می‌شود. پس بهتر است همیشه با ملایمت از کلید استفاده کنیم.
عدم استفاده از دسته‌کلیدهای سنگین
وزن زیاد دسته‌کلید در هنگام رانندگی به‌طور دائم به مغزی فشار وارد می‌آورد و باعث لق‌شدن یا شکستگی آن می‌شود.
استفاده از کلید اصلی
استفاده از کلیدهای غیراصل یا کپی‌های بی‌کیفیت هم ممکن است باعث خرابی مغزی و گیرکردن کلید شوند. بهتر است همیشه از کلید اصلی و سازگار با خود خودرو استفاده کنیم.
تمیز نگه‌داشتن مغزی سوئیچ
در داخل مغزی، به مرور زمان گردوخاک یا ذرات فلزی جمع می‌شود که اجازه نمی‌دهد کلید خیلی نرم بچرخد. هر چند وقت یک بار با اسپری‌های مخصوص روان‌کننده این بخش را تمیز کنیم تا عملکرد مغزی بهبود یابد.
بیشتر بخوانید: دلیل نشت مایعات خودرو چیست؟
تعویض باتری ریموت
اگر خودروی ما سوئیچ ریموتی دارد، باید هر ۱ یا ۲ سال باتری آن را عوض کنیم. چون در طول زمان سیگنال آن ضعیف می‌شود و ممکن است چیپ آن هم خراب شود. با این کار، عملکرد ریموت پایدار می‌ماند.
محافظت از سوئیچ در برابر آب و ضربه
سوئیچ‌های ریموتی و کیلس بیش از باقی سوئیچ‌ها به رطوبت و ضربه حساس هستند. درصورتی‌که آن‌ها را در کاور یا جعبه محافظ نگهداری کنیم، احتمال خرابی مدارهای داخلی‌شان یا شکستگی مغزی کاهش می‌یابد.
توجه به علائم اولیه
اگر می‌بینیم کلید کمی گیر می‌کند یا چراغ‌های داشبورد چشمک می‌زنند، باید سریع به تعمیرکار مراجعه کنیم تا این مشکل کوچک به یک خرابی بزرگ تبدیل نشود.
حرف آخر
برای جلوگیری از خرابی سوئیچ خودرو بهتر است ضمن نگهداری درست، به‌طور دوره‌ای سلامت آن را بررسی کنیم. یادمان باشد که اگر این قطعه به‌درستی کار نکند، می‌تواند امنیت خودرو و سرنشینان آن را به خطر بیندازد؛ پس هر نشانه‌ای از خرابی که در آن مشاهده کردیم، آن را سریع به متخصصان بسپاریم.
