تغییرات طرح آلودگی هوای جدید نسبت به طرح پلاک زوج و فرد قدیم
طرح «زوج و فرد» که سال‌ها به‌عنوان یکی از ابزارهای کنترل ترافیک در تهران شناخته می‌شد، اکنون جای خود را به «طرح کاهش آلودگی هوا» داده است. این تغییر با هدف مدیریت بهتر تردد خودروها و کاهش آلودگی هوا در پایتخت صورت گرفته است. برخی از تغییرات کلیدی در این طرح جدید عبارت‌اند از:
- حذف محدودیت براساس شماره پلاک: در طرح جدید، محدودیت تردد براساس زوج یا فرد بودن پلاک خودروها، حذف شده است.
- تخصیص سهمیه تردد رایگان فصلی: هر خودرو با پلاک تهران، ۲۰ روز تردد رایگان در هر فصل در محدوده طرح دارد. برای خودروهای با پلاک شهرستان، این سهمیه ۱۵ روز است. پس از اتمام این سهمیه، تردد مشمول پرداخت عوارض خواهد بود.
- تأثیر معاینه فنی بر عوارض: خودروهایی که دارای معاینه فنی برتر هستند، از تخفیف در پرداخت عوارض بهره‌مند می‌شوند، درحالی‌که خودروهای فرسوده و آلاینده موظف به پرداخت عوارض بیشتری هستند.
- ساعات اجرای طرح: طرح کاهش آلودگی هوا از شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۶:۳۰ صبح تا ۱۸:۰۰ و در روزهای پنجشنبه از ساعت ۶:۳۰ تا ۱۳:۰۰ اجرا می‌شود. در روزهای جمعه و تعطیلات رسمی، این طرح اجرا نمی‌شود.
- تردد رایگان برای ساکنان محدوده: ساکنان محدوده طرح، در صورت ثبت اطلاعات در سامانه «تهران من»، می‌توانند تا قبل از ساعت ۹ صبح یک بار خروج رایگان و بعد از ساعت ۱۶ یک بار ورود رایگان به محدوده داشته باشند.
- پرداخت عوارض از طریق سامانه «تهران من»: شهروندان موظف‌اند قبل از ورود به محدوده، عوارض خود را از طریق سامانه «تهران من» پرداخت کنند، در غیر این صورت مشمول جریمه خواهند شد. فرایند ثبت‌نام در این سامانه بسیار ساده است، بااین‌حال برای دریافت راهنمای کامل ثبت‌نام، می‌توانید به بخش راهنمای سامانه مراجعه کنید.
هزینه تردد در محدوده طرح کنترل آلودگی هوا
درصورتی‌که خودروی خود را در سامانه «تهران من» ثبت کرده باشید، می‌توانید از سهمیه ۲۰روزه (برای پلاک تهران) یا ۱۵روزه (برای پلاک شهرستان) در هر فصل به‌صورت رایگان استفاده کنید. برای تردد بیشتر از این تعداد، باید نیمی از تعرفه طرح ترافیک را پرداخت کنید.
همچنین:
- ساکنان محدوده اصلی طرح ترافیک یا طرح آلودگی هوا از ۵۰درصد تخفیف برخوردارند.
- خودروهایی که معاینه فنی برتر دارند، مشمول ۲۵درصد تخفیف می‌شوند.
برای محاسبه دقیق هزینه‌های تردد، می‌توانید به سامانه «تهران من» مراجعه کنید. این سامانه به شما امکان می‌دهد تا با واردکردن اطلاعاتی مانند نوع سوخت خودرو، محدوده سکونت، محدوده تردد و ساعت‌های رفت‌وآمد، میزان عوارض و هزینه ورود به محدوده را به‌صورت آنلاین محاسبه کنید.
طرح آلودگی هوا برای پلاک شهرستان
تمام خودروهای با پلاک غیر تهران مجاز هستند در هر فصل فقط ۱۵ روز به‌صورت رایگان در محدوده کنترل آلودگی هوا (که پیش‌تر به‌عنوان طرح زوج و فرد شناخته می‌شد) تردد داشته باشند. پس از اتمام این مدت، برای ورود به هریک از این دو محدوده، ملزم به خرید طرح و پرداخت عوارض خواهند بود. بنابراین، خودروهای پلاک شهرستان نیز مانند خودروهای دارای پلاک تهران، مشمول قوانین مربوط به طرح ترافیک هستند و تفاوتی میان آن‌ها وجود ندارد.
طرح زوج و فرد از درب منزل
طرح «زوج و فرد از درب منزل» اقدامی اضطراری است که در شرایط خاص آلودگی هوا در تهران اجرا می‌شود. در این طرح، تردد براساس زوج یا فرد بودن رقم آخر پلاک و روزهای هفته محدود می‌شود. این طرح معمولاً از ساعت ۶:۳۰ صبح تا ۱۹ عصر اجرا می‌شود و شامل کل شهر، نه‌فقط محدوده‌های خاص، می‌شود. در زمان اجرای آن، مجوزهای طرح ترافیک صادر نمی‌شود و تخلف از این قانون به جریمه نقدی منجر خواهد شد.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره طرح آلودگی هوا
نحوه ثبت تخلفات در طرح زوج و فرد
تخلفات مربوط به طرح زوج و فرد از دو طریق زیر ثبت می‌شوند:
- دوربین‌های نظارتی: دوربین‌هایی که در محدوده طرح نصب شده‌اند، به‌صورت خودکار خودروهای متخلف را شناسایی کرده و جریمه را ثبت می‌کنند.
- حضور مأموران پلیس راهور: در برخی موارد، مأموران پلیس به‌صورت میدانی اقدام به ثبت تخلف و صدور جریمه می‌کنند.
تشخیص پلاک زوج و فرد ماشین
توجه کنید که برای تشخیص زوج یا فرد بودن پلاک اتومبیل، باید آخرین شماره پلاک یا همان شماره آخر بخش سه‌رقمی پلاک ماشین را در نظر بگیرید. پلاک زوج چه روزهایی می تواند تردد کند؟ اگر عدد سمت راست پلاک اتومبیل زوج باشد، می‌توان در روزهای شنبه، دوشنبه و چهارشنبه در خیابان‌ها تردد داشت و اگر رقم آخر پلاک خودرو فرد باشد، در روزهای یکشنبه، سه‌شنبه و پنجشنبه می‌توانید در طرح زوج و فرد تردد داشته باشید.
پرداخت جریمه پلاک زوج و فرد و تردد غیرمجاز از طریق سامانه اتو ابزار
شما می‌توانید به‌آسانی و به‌صورت رایگان در سامانه اتو ابزار اقدام به استعلام و پرداخت طرح ترافیک خودرو خود کنید. کافی است وارد سامانه یا اپلیکیشن اتو ابزار شوید. سپس با واردکردن پلاک خودرو، شماره موبایل و کد ملی مالک استعلام بگیرید پرداخت را به‌راحتی و بدون دردسر انجام دهید.
در آخر
آگاهی از طرح آلودگی هوا، مثل دانستن روز امتحان یا قرار کاری مهم است! اگر بی‌اطلاع باشید، ممکن است جریمه شوید یا زمان زیادی را در ترافیک تلف کنید. پس فقط یک نگاه سریع به پلاک بیندازید و در روز مناسب، با خیال راحت حرکت کنید. با رعایت قوانین مرتبط با تردد پلاک زوج و فرد، هم به کاهش آلودگی هوا کمک می‌کنید و هم در نظم شهری سهم دارید.
