چرا پارکینگ حاشیهای هزینه دارد؟
حالا سؤالی که در این بین پیش می‌آید این است که چرا خودروهای یک شهر به خاطر توقف در حاشیه خیابان باید هزینه بپردازند، آن هم در مکانی که لزوماً به‌عنوان یک پارکینگ مسقف، دارای نگهبانی و یا امکانات خاص نیست و ظاهراً فقط جایی در کنار خیابان است. دلایل مختلفی برای این طرح شهرداری می‌توان برشمرد.
یکی از دلایل اصلی ایجاد این طرح، کاهش استفاده از خودروهای شخصی بود؛ چون عملاً امکان پارک‌کردن رایگان در حاشیه خیابان را به مدت طولانی از بین می‌برد. همچنین، چون در بیشتر اوقات این طرح در مکان‌های پررفت‌وآمد، خصوصاً محدوده طرح ترافیک اجرا می‌شود، برای افرادی که مغازه‌شان در حاشیه خیابان است نیز مثمر ثمر بوده است.
زیرا مانع شلوغی، بی‌نظمی و پارک دائمی خودرو در جلوی مغازه آن‌ها می‌شود. درمجموع پارکینگ حاشیهای به توزیع عادلانه جای پارک در کنار خیابان نیز منجر می‌شود. چون درنهایت با توجه به اینکه پارک‌کردن در این مکان‌ها رایگان نیست، افراد سعی می‌کنند زودتر خودروی خود را جابه‌جا کنند. به همین دلیل، افراد بیشتری در طول روز می‌توانند در آن مکان پر رفت‌وآمد پارک کنند و به کار خود برسند.
هزینه پارک حاشیه ای هوشمند تهران در سال ۱۴۰۴
در تعیین هزینه پارک حاشیهای شهر تهران ۴ عامل دخیل هستند:
- نوع وسیله نقلیه؛
- مدت‌زمان پارک‌کردن؛
- رده‌بندی آن معبر مشخص؛
- ساعتی از شبانه‌روز که خودرو در آنجا پاک شده است.
در جدول زیر هزینه پارک حاشیهای به‌ازای هر نیم ساعت برای دو گروه وسیله نقلیه به تومان مشخص شده است. همان‌طور که در جدول می‌بینید، بعد از دو ساعت توقف، هزینه هر نیم ساعت توقف افزایش پیدا می‌کند:
| نوع وسیله نقلیه | هزینه به‌ازای هر نیم‌ساعت توقف
تا حداکثر ۲ ساعت |
هزینه به‌ازای هر نیم‌ساعت توقف پس از گذشت ۲ ساعت |
| سواری و وانت | ۴۳۵۰ | ۵۶۵۰ |
| کامیونت و مینی‌بوس | ۸۸۴۰ | ۱۰۸۷۰ |
این مبالغی که در جدول بالا می‌بینید بسته به اینکه در کدام‌یک از معابر پارک کرده‌اید، در یک ضریب مشخصی ضرب خواهد شد و افزایش پیدا خواهد کرد. این ضرایب در جدول زیر مشخص شده‌اند. در نظر داشته باشید که رده‌بندی معابر را شورای ترافیک تهران تعیین می‌کند و می‌تواند هر ۶ ماه یک بار آن را مجدداً ارزیابی کند.
| رده معبر | الف | ب | ج | د |
| ضریب پایه | ۱/۸ | ۱/۴ | ۱/۲ | ۱ |
اگر در پارکینگ حاشیهای، ضریب اشغال آن بیش از ۹۰درصد باشد، ضرایب زیر نیز در نظر گرفته خواهد شد. منظور این است که آن پارکینگ حاشیهای مشخص در بیش از ۹۰درصد مواقع اشغال شده باشد. به این ترتیب، این‌گونه تصور می‌شود که خواهان بیشتری دارد و باید هزینه بیشتری برای آن پرداخت کرد. این ضریب‌ها در جدول زیر آمده است:
| ضریب بازه زمانی | اوج
(از ۷ تا ۱۰ صبح و ۱۶ تا ۱۹ عصر) |
غیر اوج (از ۱۰ تا ۱۶ صبح و ۱۹ تا ۲۱ عصر) |
| ۱/۵ | ۱ |
مثال: اگر با خودروی سواری خود ۳ ساعت در معبر رده ب در ساعات اوج توقف کنید و این معبر از جمله معابر با ضریب اشغال بیش از ۹۰٪ باشد، عوارض شهرداری پارک حاشیهای به‌شکل زیر محاسبه می‌شود:
|
عامل تاثیرگذار |
مبلغ |
|
مبلغ دو ساعت اول |
۱۷۴۰۰ تومان |
| مبلغ سومین ساعت |
۱۱۳۰۰ تومان |
|
مجموع ۳ ساعت |
۲۸۷۰۰ تومان |
| پارک در رده معبر ب با ضریب ۱/۴ |
۴۰۱۸۰ تومان |
| ضریب ساعت اوج ۱/۵ | ۶۰۲۷۰ تومان |
| مبلغ نهایی |
۶۰۲۷۰ تومان |
روش استعلام و پرداخت پارک حاشیه ای تهران
در شهر تهران دو راه برای پرداخت عوارض پارک حاشیهای وجود دارد که هردوی این راه‌ها وابسته به شهرداری تهران هستند:
از طریق سامانه تهران من
سامانه تهران من به‌طور کلی برای شهرداری تهران است و در آن علاوه بر خدمات مرتبط با حمل‌ونقل، خدمات دیگری نیز در حوزه املاک به ساکنان شهر تهران ارائه می‌شود. برای پرداخت عوارض پارک حاشیهای در تهران من:
- وارد سامانه «تهران من» شوید.
- از منوی سمت راست گزینه خدمات «حمل‌ونقل» را انتخاب کنید.
- اگر قبلاً خودرویی به این سامانه اضافه نکرده‌اید، روی «افزودن خودرو» بزنید و با واردکردن اطلاعات لازم، خودروی خود را در سامانه ثبت کنید. سپس دوباره به بخش خدمات حمل‌ونقل مراجعه کنید.
روی گزینه «پارک حاشیهای» بزنید. - خودروی موردنظرتان را انتخاب کنید تا بدهی‌های آن نمایش داده شود.
- درنهایت می‌توانید آن‌ها را پرداخت کنید.
از طریق سامانه شهرزاد
استفاده از سامانه شهرزاد برای پرداخت پارک حاشیه ای نیز تفاوت خاصی با سامانه تهران من ندارد. کافی است وارد این سامانه به آدرس سایت شهرزاد شوید یا اپلیکیشن آن را روی گوشی خود نصب کنید. پس از واردشدن در همان منوی اصلی، گزینه پارک حاشیهای را انتخاب کنید و با واردکردن اطلاعات لازم خودروی خود، عوارض را مشاهده و پرداخت کنید.
جریمه پرداخت‌نکردن عوارض پارک حاشیهای
در صورت عدم پرداخت عوارض ظرف مدت ۱۰ روز کاری پس از ارسال پیامک برای مالک، ماهیانه ۲درصد به مبلغ بدهی تا سقف ۲۴درصد افزوده خواهد شد. این مبلغ به‌عنوان بدهی‌های خودرو در نظر گرفته می‌شود و قبل از نقل و انتقال خودرو، ترخیص خودرو از پارکینگ و… باید تسویه شود.
همچنین، بعد از گذشت این ۱۰ روز و عدم پرداخت بدهی، طبق تبصره شورای شهر تهران تخلف «توقف ممنوع» برای آن خودرو در نظر گرفته می‌شود و پلیس راهنمایی و رانندگی موظف است مبلغ جریمه را به خلافی آن پلاک اضافه کند.
چند نکته درباره پارک حاشیهای در تهران
فارغ از نحوه محاسبه عوارض و روش‌های پرداخت آن، چند نکته را نیز باید در نظر گرفت:
- هزینه پارک حاشیهای برای موتورسیکلت‌ها برابر با ۲۰درصد مبالغ و ضرایب معابری است که در جداول بالا به آن‌ها اشاره کردیم. برای مثال، هزینه هر نیم ساعت توقف تا حداکثر دو ساعت برای موتورسیکلت به ۸۷۰ تومان می‌رسد و ضریب پایه معبر رده الف برابر با ۰/۳۶ خواهد بود.
- اگر افراد در سامانه شهرزاد یا تهران من از قبل اعتبار ریالی کافی داشته باشند، نرخ حق توقف پارک حاشیهای وسیله نقلیه آن‌ها در هر مرتبه ثبت با لحاظ ضریب خوش‌حسابی ۰/۹ محاسبه می‌شود. به عبارت دیگر، به آن‌ها ۱۰درصد تخفیف داده خواهد شد.
- بهای حق توقف پارک حاشیه وسایل نقلیه‌ای که پلاک معلولان و جانبازان را دارند، صفر در نظر گرفته می‌شود.
استعلام پارک حاشیه ای در سایر شهرها
روش استعلام بدهی پارک حاشیه ای تبریز یا نحوه پرداخت پارک حاشیه ای اصفهان، اردبیل، مشهد و… به شهرداری‌های هر شهر برمی‌گردد. سامانه‌هایی مانند سامانه تهران من در بسیاری از شهرها راه‌اندازی شده است که احتمالاً امکان پرداخت عوارض پارک حاشیهای را به افراد می‌دهند. با‌این‌حال، پلتفرم‌های واسطه‌ای مانند قبضینو نیز وجود دارند که امکان استعلام و پرداخت این عوارض را نیز برای شما فراهم می‌کنند.
حرف پایانی
عوارض پارک حاشیه ای درواقع از خودروهایی دریافت می‌شود که در حاشیه بعضی از معابر پررفت‌وآمد که توسط شهرداری تعیین شده است، پارک می‌کنند. در تهران مهلت پرداخت این مبلغ ۱۰ روز است و بعد از آن، هم ماهانه ۲درصد به بدهی اضافه می‌شود و هم تخلف توقف ممنوع به پلاک آن خودرو تخصیص پیدا می‌کند.
