تنظیم قولنامه یا مبایعهنامه
از مهم‌ترین نکات حقوقی خرید خودرو دست دوم، تنظیم قولنامه یا مبایعهنامه است. بعد از انتخاب قطعی خودرو باید یک قولنامه یا مبایعهنامه معتبر بین طرفین معامله تنظیم شود. تمام جزئیات مالی و حقوقی معامله و همچنین توافقات دو طرف را در این قرارداد درج می‌کنند. در هنگام نوشتن آن باید دقت کنیم که این اطلاعات به‌صورت شفاف و واضح ذکر شده باشد:
- مشخصات کامل خریدار و فروشنده؛
- اطلاعات کامل خودرو؛
- مبلغ توافق‌شده برای فروش خودرو و نحوه پرداخت؛
- تاریخ تحویل خودرو و تعهدات مرتبط با آن؛
- شرط فسخ در صورت عدم انجام تعویض پلاک و دیگر تعهدات توافق‌شده؛
- وضعیت معاینه فنی، بیمه و بدهی‌های خودرو.
پرداخت پول معامله
باید درباره نحوه پرداخت پول در معاملات خودرو هم به توافق برسیم که معمولاً به یکی از روش‌های زیر انجام می‌شود:
- نقدی؛
- قسطی؛
- با چک؛
- به‌صورت معاوضه‌ای که در آن دو طرف خودروهای خود را با هم عوض می‌کنند.
نحوه پرداخت و تسویه‌حساب را هم بهتر است در قرارداد ذکر کنیم تا بعدها مشکلی پیش نیاید.
بیشتر بخوانید: دلایل کارشناسی خودرو قبل از خرید + راهنمای کامل خرید
مراجعه به مرکز تعویض پلاک
پیش از تنظیم سند رسمی یا هم‌زمان با آن باید همراه با فروشنده به یکی از مراکز تعویض پلاک مراجعه کنیم و فرایند تغییر پلاک را انجام دهیم. حضور هر دو طرف معامله در مرکز الزامی است. اما اگر فروشنده به هر دلیلی نمی‌تواند حضور پیدا کند، باید به دفتر اسناد برود و برای تعویض پلاک به شما وکالت بدهد. با این گواهی خودمان می‌توانیم تمام مراحل اداری کار را به‌صورت وکالتی پیش ببریم.
مراجعه به دفترخانه و تنظیم سند رسمی
یکی از پرسش‌های پرتکرار در معاملات این است که سند دست دوم خودرو چیست؟ سند دست دوم خودرو همان سندی است که نشان می‌دهد مالکیت خودرو از فروشنده به خریدار انتقال یافته است. پس از تعویض پلاک باید به همراه فروشنده به دفترخانه اسناد رسمی برویم تا این سند را تنظیم کنند و فرایند معامله به پایان برسد.
مدارک لازم برای خرید خودرو دست دوم
در طول معامله، هنگام مراجعه به دفترخانه یا مرکز تعویض پلاک، معمولاً این مدارک از دو طرف خواسته می‌شود و بهتر است همراهمان باشد:
از سوی فروشنده
- اصل سند مالکیت خودرو؛
- کارت خودرو؛
- شناسنامه و کارت ملی؛
- برگه معاینه فنی معتبر (در صورت الزام)؛
- و برگه تسویه خلافی خودرو.
از سوی خریدار
- شناسنامه و کارت ملی؛
- بیمه‌نامه شخص ثالث به‌نام؛
- و مدارک احراز سکونت (مثل سند منزل، اجاره‌نامه یا قبض آب و برق).
نکات حقوقی خرید خودرو دست دوم
فقط چند اشتباه در هنگام خرید خودرو دست دوم کافی است تا سرمایه‌مان به باد برود و اسیر مسائل مالی و حقوقی سنگین شویم. بنابراین، پیش از خرید بهتر است به این نکات حقوقی خرید خودرو دست دوم آگاه باشیم:
- اولین و مهم‌ترین نکته این است که هنگام پرداخت، بخشی از مبلغ معامله را تا زمان انتقال رسمی سند پیش خود نگه داریم. این کار جهت اطمینان است تا فروشنده برای تکمیل فرایندهای معامله همکاری کند.
- مطمئن شویم که سند به نام فروشنده است و خودرو در رهن، ممنوع‌المعامله و با وکالت‌نامه نیست. خرید خودروهای در رهن یا وکالتی (حتی اگر ارزان‌تر باشند) می‌تواند ما را با دردسرهای توقیف، فسخ قرارداد یا شکایت‌های قضایی مواجه کند.
- اگر خط‌خوردگی در مبایعه نامه ایجاد شد، علت آن را در پایان توضیح دهیم و هر دو طرف آن را امضا کنیم تا بعدها قابلیت اثبات داشته باشد.
- در معاملات معاوضه‌ای حتماً برای هر ۲ خودرو قولنامه یا مبایعهنامه جدا تنظیم کنیم. با این کار، در صورت عدم انجام تعهدات توسط یک طرف، برای طرف دیگر مشکلی پیش نمی‌آید.
- بخشی از هزینه‌های نقل‌وانتقال خودرو مثل مالیات شهرداری بر عهده فروشنده است و بخشی دیگر مثل هزینه تعویض پلاک بر عهده خریدار. بهتر است تکلیف این موارد را هم در مبایعه نامه مشخص کنیم تا اختلاف و مشکلی پیش نیاید.
- در نهایت، هنگام معامله باید اصرار کنیم که محل انجام قرار معامله در محلی رسمی باشد؛ مانند دفتر اسناد رسمی، مراکز تعویض پلاک یا نمایشگاه‌های معتبر، تا بعدها قابلیت پیگیری قانونی داشته باشد.
سخن پایانی
از نکات حقوقی خرید خودرو دست دوم مطلع شدیم. از این مطلب می‌توانیم به‌عنوان راهنمای فروش خودرو دست دوم هم استفاده کنیم تا ببینیم چه قوانین و نکاتی را باید رعایت کنیم تا بتوانیم اعتماد طرف مقابل را به دست آوریم و خودروی خود را به فروش برسانیم.
برای برخی استعلام‌ها مثل استعلام خلافی، عوارض، بیمه یا پلاک فعال می‌توانیم مثل همیشه روی اتو ابزار حساب باز کنیم. در هنگام تصمیم‌گیری حتماً ابتدا این موارد را چک کنیم و سپس با خیالی راحت با فروشنده وارد مذاکره شویم.
