انواع ضد یخ
انواع ضد یخها براساس ترکیب شیمیایی، رنگ و نوع افزودنیها دستهبندی میشوند. انتخاب نوع مناسب برای خودروی شما مدل خودرو، شرایط آبوهوایی و توصیه سازنده خودرو بستگی دارد.
دستهبندی انواع ضد یخ براساس ترکیب
| نوع ضد یخ |
ترکیبات اصلی |
ویژگیها |
مناسب برای |
| معدنی (G11) |
سیلیکاتها، فسفاتها |
ارزان، عمر کوتاه، محافظت سطحی |
خودروهای قدیمی |
| آلی (G12) |
اسیدهای کربوکسیلیک |
عمر طولانیتر، محافظت عمیق |
خودروهای مدرن |
| آلی پیشرفته (G12+) |
ترکیب آلی و معدنی |
عملکرد بهتر، ضد خوردگی قوی |
خودروهای جدیدتر |
| G13 |
پایه گلیسیرین |
دوستدار محیطزیست، دمای بالا |
خودروهای اروپایی جدید |
ضد یخهای آلی عمر طولانیتری (تا ۳ سال) نسبت به نوع معدنی (حدود ۱ سال) دارند.
رنگهای رایج ضد یخ و تفاوتها
| رنگ |
نوع |
نقطه انجماد |
عمر مفید |
توضیحات |
| آبی |
G11 |
تا ۴۰- درجه |
۲ سال |
ارزان، مناسب خودروهای داخلی قدیمی |
| سبز |
G11/G12 |
تا ۶۰- درجه |
۲ سال |
محافظت متوسط، قیمت مناسب |
| قرمز |
G12 |
تا ۶۵- درجه |
۵ سال |
محافظت قوی، مناسب خودروهای مدرن |
| بنفش |
G12+/G13 |
تا ۷۰- درجه |
۵ سال |
پیشرفته، مناسب موتورهای جدید با دمای بالا |
ضد یخ روغنی چیست؟
ضد یخ روغنی نوعی مایع خنککننده است که بر پایه ترکیبات معدنی و روغنی تولید میشود و در مقایسه با ضد یخهای اسیدی یا الکلی با طیف گستری از خودروها سازگار است. این نوع ضد یخ حالت لغزنده و چرب دارد و معمولاً از مواد معدنی با خاصیت روانکنندگی ساخته میشود.
به دلیل خاصیت روغنی، احتمال خوردگی و زنگزدگی در قطعاتی مثل رادیاتور، واتر پمپ و شلنگها کاهش مییابد. ضد یخ روغنی معمولاً رسوب کمتری نسبت به نوع اسیدی ایجاد میکند و باعث حفظ جریان مناسب در سیستم خنککننده میشود. این ضد یخ معمولاً حدود ۱ تا ۱.۵ سال عمر دارد، درحالیکه ضد یخهای اسیدی تا ۳ سال دوام دارند.
از کجا بفهمیم ضد یخ روغنی است؟ توجه به مشخصات محصول که روی برچسب آن ذکر شده یا لمس مایع ضد یخ، دو روش تشخیص هستند. پس از لمس، در صورت حس چربی، میتوانید اطمینان حاصل کنید که محصول از نوع روغنی است.
بیشتر بخوانید: بهترین زمان تعویض روغن موتور
کاربردهای اصلی ضد یخ ماشین
در ادامه ۵ مورد از اصلیترین کاربردهای ضد یخ ماشین را بررسی می کنیم:
- جلوگیری از یخزدگی در دمای پایین (زمستان)؛
- افزایش نقطه جوش آب برای جلوگیری از جوش آوردن موتور در تابستان؛
- محافظت از قطعات فلزی در برابر خوردگی و زنگزدگی؛
- کاهش تشکیل رسوبات در مسیرهای خنککننده؛
- پایداری عملکرد موتور در شرایط دمایی مختلف.
ویژگیهای بهترین ضد یخ
اگر ضد یخ ماشین شما دارای ویژگیهای زیر باشد، از بهترین ضد یخهای موجود در بازار است:
- تحمل دمای بالا و پایین را داشته باشد و نقطه انجماد آن تا ۶۵- درجه و نقطه جوش آن به ۱۳۰+ درجه برسد.
- ضد خوردگی قوی بوده و از قطعات فلزی مثل رادیاتور، واتر پمپ و بلوک سیلندر محافظت کند.
- موجب رسوب و گرفتگی در مسیرهای خنککننده نشود.
- با قطعات پلاستیکی و فلزی سازگار باشد.
- پایداری در ترکیبات شیمیایی آن قابل مشاهده باشد و در طول زمان تغییر رنگ بسیار کمی داشته باشد.
- مناسب تمامی فصول سال باشد.
- استانداردهای معتبری مثل ASTM D3306 یا BS6580 برای کیفیت و ایمنی بیشتر را اخذ کرده باشد.
تفاوت ضد یخ و آب رادیاتور
آب رادیاتور و ضد یخ ماشین هر دو برای خنککردن موتور خودرو مورد استفاده قرار میگیرند، اما عملکرد، ترکیبات و کاربرد آنها متفاوت است. برای مثال:
| ویژگی |
آب رادیاتور |
ضد یخ |
| ترکیب |
آب خالص یا آب مقطر |
ترکیب شیمیایی (اتیلن گلیکول + افزودنیها) |
| نقطه انجماد |
۰ درجه سانتیگراد |
تا ۶۵- درجه سانتیگراد |
| نقطه جوش |
حدود ۱۰۰ درجه |
تا ۱۳۰ درجه سانتیگراد |
| محافظت در برابر خوردگی |
ندارد |
دارد |
| رسوبگذاری |
بالا (در صورت استفاده از آب معمولی) |
پایین |
| زمان استفاده |
فقط در شرایط معتدل |
در تابستان و زمستان |
تفاوت ضد یخ و ضد جوش ماشین
تفاوت ضد یخ و ضد جوش بیشتر به عملکرد و هدف استفاده از آنها در سیستم خنککننده خودرو مربوط میشود:
| ویژگی |
ضد یخ |
ضد جوش |
|
هدف استفاده از آن |
جلوگیری از یخزدگی در دمای پایین |
جلوگیری از جوشآوردن در دمای بالا |
| عملکرد |
کاهش نقطه انجماد مایع خنککننده |
افزایش نقطه جوش مایع خنککننده |
| ترکیبات رایج |
اتیلن گلیکول + افزودنیهای ضد خوردگی |
ترکیبات ضد یخ با تمرکز بر پایداری در دمای بالا |
| فصل استفاده |
تمامی فصول |
تمامی فصول |
عوارض زیاد ریختن ضد یخ
ریختن بیش از حد ضد یخ در سیستم خنککننده خودرو نهتنها مفید نیست، بلکه میتواند باعث بروز مشکلات جدی شود. هرگونه افراط در این ترکیب می تواند تأثیرات منفی بر سیستم فنی خودروی شما داشته باشد. ازجمله:
- کاهش توان خنککنندگی: ضد یخ خالص ظرفیت انتقال حرارت کمتری نسبت به ترکیب آن با آب دارد.
- افزایش فشار در سیستم: غلظت بالای ضد یخ باعث افزایش فشار بر رادیاتور و شلنگها شده و احتمال نشتی یا ترکیدگی رادیاتور و شلنگها را افزایش میدهد.
- آسیب به واتر پمپ: روانکاری ناکافی واتر پمپ به دلیل غلظت زیاد ضد یخ ماشین باعث فرسایش سریعتر این قطعه خواهد شد.
- افزایش خوردگی: استفاده بیش از حد ضد یخ ماشین تعادل شیمیایی و میزان حساسیت قطعات را برهم میزند و باعث خوردگی قطعات فلزی میشود.
- افزایش هزینه تعمیرات: آسیب به قطعات خنککننده و موتور در اثر استفاده نادرست از ضد یخ ماشین، هزینهبر است.
نسبت ۵۰٪ ضد یخ و ۵۰٪ آب مقطر توصیه میشود، اما در برخی شرایط خاص، نسبت ۶۰/۴۰ هم قابل قبول است، ولی استفاده از ضد یخ خالص توصیه نمیشود.
بهترین برندهای ضد یخ ایرانی
بهترین ضد یخ ایرانی با توجه به ویژگی و کاربرد آن:
| برند |
ویژگی |
| کاسپین |
مناسب چهار فصل و آماده مصرف (به ترکیب با آب مقطر نیازی ندارد) |
| ایرانول |
مقرونبهصرفه و ضد زنگ |
| بهران |
کیفیت بالا و مناسب خودروهای صنعتی و سواری |
| اسپیدی |
پایه اتیلن گلیکول |
| ایساکو |
مخصوص خودروهای ایرانخودرو |
ضد یخ کاسپین، ایرانول، اسپیدی و بهران از بهترین برندهای ضد یخ روغنی ایرانی هستند، اما ضد یخ کاسپین از نظر محبوبیت بهترین مارک ضد یخ روغنی در ایران است.
بهترین برندهای ضد یخ خارجی
بهترین ضد یخ خارجی موارد زیر است که طبق کاربرد و ویژگیهایشان مورد استفاده قرار میگیرند:
| برند |
کشور سازنده |
ویژگی |
| Liqui Moly |
آلمان |
استاندارد بالا، دوام زیاد |
| Zerex |
آمریکا |
سازگار با خودروهای آسیایی |
| Profi-Car |
آلمان |
عملکرد عالی در شرایط سخت |
| TamClean |
آلمان |
پایداری و ضد خوردگی |
جمعبندی
ضد یخ ماشین یکی از مهمترین مایعات مصرفی خودرو است که عملکردی فراتر از جلوگیری از یخزدگی دارد. این ماده با ترکیبی از اتیلن گلیکول و افزودنیهای ضد خوردگی، دمای جوش را بالا میبرد، از زنگزدگی و رسوبگذاری قطعات جلوگیری میکند و موجب پایداری دمای موتور در تمام فصول میشود. استفادهنکردن یا مصرف بیش از حد آن میتواند آسیبهای جدی به موتور، واتر پمپ و رادیاتور وارد کند. ضد یخها در انواع معدنی، آلی، پیشرفته و روغنی عرضه میشوند و انتخاب برند معتبر، تضمینکننده سلامت خودرو است.