مرحله اول: تنظیم قرارداد انتقال خودرو (قولنامه خودرو)

شروع کار انتقال خودرو، تنظیم یک قولنامه است؛ یعنی بعد از انجام کارشناسی‌های فنی و توافق نهایی برای فروش خودرو، باید سندی تحت عنوان قولنامه یا قرارداد انتقال خودرو تنظیم و ثبت شود. نکاتی که هنگام تنظیم این قرارداد رسمی باید رعایت کنید:

• جزئیات معامله فروش خودرو: در این قرارداد باید به‌طور واضح نحوه و زمان تحویل خودرو، نحوه پرداخت و تسویه قیمت توافق‌شده، تاریخ تسویه کامل و نهایی ثبت شود.
• جزئیات خودرو: شامل مشخصات کامل خودرو منطبق با برگ سبز، وضعیت سلامت خودرو همراه با نظر کارشناسی، شماره پلاک خودرو، شماره شاسی و سال ساخت.
• اطلاعات دو طرف معامله: شامل اطلاعات شناسایی خریدار و فروشنده طبق کارت ملی، آدرس محل سکونت و شماره تماس.
• تعیین وضعیت هزینه‌های مختلف: شامل هزینه انتقال سند خودرو، مالیات خودرو، خلافی و… .
• شروط فسخ.

این سند نباید هیچ‌گونه خط‌خوردگی داشته باشد. توصیه می‌شود در صورت امکان یک کارشناس قضایی آشنا به معاملات خودرو هنگام تنظیم قرارداد حضور داشته باشد. این قرارداد باید در ۲ نسخه برای فروشنده و خریدار تهیه و امضا شود. اگر قرارداد به‌شکل غیررسمی تنظیم شده باشد، توصیه می‌شود آن را چند شاهد نیز امضا کنند.

استعلام پلاک فعال

مرحله دوم: پرداخت هزینه‌های خودرو

بعد از تنظیم قولنامه خودرو و قبل از رفتن سراغ تعویض پلاک، باید تمام هزینه‌های خودرو را پرداخت کنید. هزینه نقل و انتقال خودرو ۱۴۰۴ شامل موارد زیر است:

• خلافی: برای استعلام و پرداخت خلافی خودرو، می‌توانید از سایت راهور ۱۲۰، اپلیکیشن پلیس من و همچنین سرویس استعلام خلافی اتو ابزار استفاده کنید. توصیه ما اتو ابزار است، چون ثبت‌نام ساده‌ای دارد، در کمترین زمان خلافی خود را پرداخت می‌کنید و با خیال راحت باقی مراحل تعویض پلاک را دنبال می‌کنید.

• مالیات: نحوه پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو به شکل زیر است:

به‌طور کلی مالیات خودرو‌های داخلی ۱٪ ارزش آن و خودروهای خارجی ۲٪‌ است. تا ۶ سال، سالانه ۰.۱٪ از مالیات نقل و انتقال کم می‌شود و بعد از آن عدد ثابت ۰.۴٪ در نظر گرفته می‌شود. اما برای خودروهای خارجی بالای یک‌میلیارد، مالیات نقل و انتقال از جدول زیر محاسبه می‌شود:

در پاسخ به این سوال که مالیات نقل و انتقال خودرو با کیست؟ به یاد داشته باشید که پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو همیشه بر عهده فروشنده است و می‌توان آن را از سامانه پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو پرداخت کرد. خودروهای کشاورزی، راهسازی، معدنی، کارگاهی و شناورها از پرداخت مالیات نقل و انتقال معاف هستند. همچنین، مالیات خودروی صفر نیز بر عهده سازنده است.

• عوارض آزادراهی: با توجه به الکترونیکی‌شدن عوارض بسیاری از آزادراه‌ها و جاده‌ها، باید قبل از رجوع به مراکز تعویض پلاک، عوارض آزادراهی را تسویه کنید. بهترین راه هم پرداخت عوارض آزادراهی اتو ابزار است که مانند پرداخت خلافی، روندی ساده و سریع دارد.
• عوارض سالیانه یا عوارض شهرداری: درواقع هزینه‌ای است که مالکان وسایل نقلیه موتوری باید سالانه به شهرداری بپردازند. دریافت این عوارض برای جبران هزینه‌های خدمات شهرداری مانند ساخت و نگهداری معابر و… است. مبلغ این عوارض برای خودروهای داخلی ۰.۰۰۱٪ قیمت رسمی (قیمت کارخانه) و برای خودروهای خارجی ۰.۰۰۱۵٪ ارزش خودروست. البته این اعداد حدودی هستند و به‌طور کلی ارزش خودرو، سال تولید خودرو و شهر محل سکونت روی مقدار آن تأثیر می‌گذارد.

شما می‌توانید با استفاده از سرویس استعلام عوارض سالیانه اتو ابزار، آن را پرداخت کنید. کافی است پس از وارد‌شدن به این بخش، کد ملی مالک، کد VIN خودرو و شماره موتور را وارد کنید و رایگان استعلام بگیرید.

• جریمه طرح ترافیک: در شهرهایی که طرح ترافیک دارند، ممکن است برای خودروها، در صورت حضور در این طرح‌ها، جریمه‌ای ثبت شود. نیاز است قبل از تعویض پلاک، این جریمه نیز تسویه شود.

در اتو ابزار سرویسی تحت عنوان طرح ترافیک وجود دارد که به شما اجازه می‌دهد جریمه طرح ترافیک را استعلام و پرداخت کنید. کافی است پلاک خودرو را وارد کنید و به‌رایگان استعلام بگیرید.

پرداخت کدام هزینه‌ها بر عهده فروشنده و خریدار است؟

در جدول زیر، می‌توانید ببینید که پرداخت دیون نقل و انتقال خودرو بر عهده چه کسی است:

مرحله سوم: تعویض پلاک خودرو

بعد از پرداخت هزینه‌هایی که در بالا به آن اشاره کردیم، باید خریدار و فروشنده با دردست‌داشتن مدارک لازم به یکی از مراکز تعویض پلاک مراجعه کنند. این مرحله یکی از مهم‌ترین مراحل نقل و انتقال خودرو محسوب می‌شود:

مدارک لازم برای تعویض پلاک خودرو

مدارک لازم برای نقل و انتقال خودرو در تعویض پلاک برای فروشنده:

• کارت خودرو؛
• برگ سبز؛
• بیمه‌نامه؛
• شناسنامه و کارت ملی یا نماینده قانونی؛
• کارت تاییدیه معاینه فنی؛
• برگ مفاصاحساب برای تسویه عوارض خودرو (عوارض سالیانه شهرداری و عوارض آزادراهی)؛
• برگه عدم خلافی خودرو.

خریدار نیز باید مدارک شناسایی و تاییدیه احراز محل سکونت از پست را به همراه داشته باشد. اگر محل سکونت خریدار به نام خودش نباشد، باید مدارک شناسایی فردی را که محل سکونتش به نام اوست، به همراه داشته باشد. همچنین، برای تعویض پلاک هم خریدار و هم فروشنده یا نماینده‌های قانونی آن‌ها (با دردست‌داشتن وکالت‌نامه رسمی) به همراه خودرو در مراکز تعویض پلاک حضور داشته باشند.

۸ مرحله تعویض پلاک (تهران و شهرستان)

اگر در وهله اول هزینه‌هایی را که در بالا گفته شد پرداخت کرده‌اید، همچنین مدارک لازم را هم همراه خود دارید، با داشتن این شروط، مراحل زیر را برای تعویض پلاک انجام دهید:

۱) دریافت نوبت: اولین و مهم‌ترین کار برای تعویض پلاک، گرفتن نوبت است. تعطیلات ناگهانی به خاطر برودت و آلودگی هوا یا موارد دیگر در ساعات کاری مراکز تعویض پلاک تأثیرگذار است. پس، بهتر است در ابتدا حتماً به‌شکل اینترنتی نوبت بگیرید. برای نوبت گرفتن کافی است:

• به سایت نوبت‌دهی تعویض پلاک مراجعه کنید.
• روی «ورود به سامانه نوبت‌دهی تعویض پلاک» بزنید.
• در باکس جست‌وجو، استان، شهر، نوع خدمت (در اینجا نقل و انتقال) و نوع وسیله نقلیه را انتخاب کنید و روی «جست‌وجو» بزنید.
• در این مرحله لیست مراکز تعویض مطابق با مواردی که انتخاب کردید به نمایش درمی‌آید.
• مرکز، تاریخ و ساعت موردنظر برای مراجعه را انتخاب کنید.
• برای ادامه باید در سایت ثبت‌نام کنید. اطلاعات لازم مانند نام، کد ملی، شماره موبایل و… را وارد کنید.
• پس از اتمام ثبت‌نام باید پلاک خودرو را وارد کنید.
• تیک قبول شرایط را بزنید.
• درنهایت روی «ثبت نوبت» بزنید.

۲) مراجعه به مرکز: در روز و ساعت تعیین‌شده به مرکز انتخاب‌شده مراجعه کنید.

۳) تحویل مدارک: مدارکی را که بالاتر به آن‌ها اشاره کردیم به مسئول مربوطه تحویل بدهید. در صورت کامل‌بودن مدارک، فرم‌های لازم برای پرکردن در اختیار شما قرار می‌گیرد.

۴) پرداخت هزینه‌ها: هزینه‌های مربوط به تعویض پلاک را باید طبق تعرفه‌های مشخص پرداخت کنید.

۵) بازدید و تأیید اصالت خودرو: در محل بازدید، کارشناس مرکز از خودرو بازدید و اصالت آن را تأیید می‌کند. در صورت تأیید به شما برگه تأیید بازدید ارائه می‌شود.

۶) انگشت‌نگاری: در این مرحله اثر انگشت شما اسکن می‌شود.

۷) دریافت پلاک جدید: در اتاق پلاک‌ها، پلاک جدید به خریدار داده می‌شود. ممکن است او پلاک قدیمی در انبار پلاک‌ها داشته باشد، که همان به او داده می‌شود. پلاک فروشنده هم به انبار پلاک‌ها برده می‌شود و تا یک سال در آنجا نگهداری می‌شود.

۸) نصب پلاک جدید: پلاک جدید روی خودرو در همان محل نصب می‌شود.

استعلام پلاک ماشین

۳ نکته مهم درباره مراحل نقل و انتقال خودرو

علاوه بر همه آنچه گفتیم، ۳ نکته مهم درباره مراحل نقل و انتقال خودرو وجود دارد:

1. یکی از سؤال‌های همیشگی این است که آیا برای نقل و انتقال خودرو و تعویض پلاک باید حتماً گواهینامه داشته باشیم؟ خیر. به گواهینامه نیاز نیست. هرکسی می‌تواند با یا بدون گواهینامه اقدام به خرید و فروش خودرو کند.
2. موضوع بعدی این است که طبق قانون جدید نقل و انتقال خودرو دیگر به حضور در دفترخانه برای انتقال سند خودرو نیاز نیست. بعد از انجام کارها در مرکز تعویض پلاک، نیروی انتظامی در همان‌جا اصالت خودرو را بررسی می‌کند و احراز هویت شما را انجام می‌دهد. سپس برگ سبزی به شما تحویل می‌دهد که به‌عنوان سند مالکیت خودرو (سند تک‌برگ) شناخته می‌شود.
3. سوال بعدی این است که هزینه نقل و انتقال خودرو صفر با کیست؟ اگر خودروی صفر از کارخانه خریداری شود، هزینه‌ای به جز مالیات ندارد که آن هم بر عهده خود شرکت سازنده است.

سخن پایانی

در نظر داشته باشید که کل مراحل نقل و انتقال خودرو شامل ۳ بخش تنظیم قولنامه خودرو، پرداخت هزینه‌ها و تعویض پلاک می‌شود. نقل و انتقال خودرو اینترنتی نیست اما بعضی از مراحل آن مانند پرداخت انواع بدهی‌های خودرو و گرفتن نوبت تعویض پلاک، اینترنتی انجام می‌شود. همچنین نیازی به حضور در محضرخانه نیست و برگ سبز کفایت می‌کند. درنهایت، اگر می‌خواهید از ریزه‌کاری‌های خرید و فروش خودرو بیشتر آگاه شوید، بهتر است از یک کارشناس قضایی مشاوره بگیرید.