عوارض آزادراهی خودرو
آزادراه‌ها به وجود آمدند‌ه‌اند تا بتوانند برای خودروها، تجربه عبور و مروری بدون توقف را فراهم کنند. این آزادراه‌ها برای تحقق هدف صرفه‌جویی در مصرف سوخت و کاهش حوادث و همچنین حفظ سلامت آسفالت، تونل‌ها و… نیازمند تأمین هزینه‌اند. این هزینه با دریافت عوارض آزادراهی از خودروها میسر می‌شود. میزان عوارض به عوامل متعددی بستگی دارد و معمولاً سالانه افزایش پیدا می‌کند. نحوه ثبت عوارض آزادراهی، در بیشتر باجه‌ها در کشور به‌صورت الکترونیکی و با دوربین است. به همین دلیل، در بیشتر آزادراه‌ها دیگر خبری از ترافیک برای دریافت عوارض نقدی نیست.
روش‌های پرداخت عوارض آزادراهی
در ادامه به ۴ روش اصلی پرداخت عوارض آزادراهی به‌شکل آنلاین اشاره می‌کنیم:
اتو ابزار
شما در اتو ابزار به‌سادگی می‌توانید عوارض آزادراهی را با چند کلیک پرداخت کنید. پس از واردشدن به سایت یا اپلیکیشن اتو ابزار:
- ابتدا باید به بخش «عوارض آزادراهی» مراجعه کنید.
- اگر از قبل پلاکی اضافه نکرده باشید، باید روی «افزودن پلاک جدید» بزنید.
- در صفحه جدید باید اطلاعاتی مانند پلاک خودرو، عنوان خودرو، کد ملی مالک و شماره موبایل مالک را وارد کنید. واردکردن کد VIN خودرو و شماره موتور اختیاری است.
- بعد از واردکردن اطلاعات، روی «افزودن خودرو» بزنید.
- سپس روی «استعلام جدید» بزنید تا عوارض آزادراهی برای شما نمایش داده شوند.
- درنهایت می‌توانید به‌شکل آنلاین عوارض آزادراهی را پرداخت کنید.
این موضوع را به یاد داشته باشید که پرداخت عوارض آزادراهی در اتو ابزار کاملاً رایگان است و در لحظه، عوارض آزادراهی خودروی شما صفر می‌شود.
کد دستوری #۹*۷۲۰*
اگر به هر دلیلی به اینترنت دسترسی ندارید، می‌توانید این کد را با هر سیم‌کارتی شماره‌گیری کنید و عوارض آزادراهی را استعلام بگیرید و پرداخت کنید. استفاده از کد دستوری نیازمند سرعت عمل است؛ چون در صورت تعلل، اتصال قطع می‌شود و مجبورید دوباره از اول امتحان کنید.
برچسب بانک مسکن
شما می‌توانید با مراجعه به سامانه پرداخت الکترونیکی عوارض بانک مسکن، اقدام به ثبت پلاک و دریافت برچسب فیزیکی کنید. به این برچسب از سمت بانک مسکن یک کیف پول الکترونیکی اختصاص پیدا می‌کند و با هر بار عبور از گیت عوارضی، مبلغ به خودکار از آن کسر می‌شود. در همین سایت، امکان شارژ این برچسب وجود دارد.
سامانه آنی‌رو
آنی‌رو به‌عنوان سامانه رسمی مدیریت عوارض الکترونیکی آزادراه‌ها در کشور شناخته می‌شود. شما می‌توانید در این سامانه عوارض خود را پرداخت کنید. اگر هم عوارض اشتباهی به نام پلاک شما ثبت شده بود، این سامانه امکان اعتراض را برای شما فراهم کرده است. اگرچه از آنی‌رو به‌عنوان سامانه استعلام عوارض آزادراهی با جزئیات یاد می‌شود، اما در حال حاضر این ویژگی در دسترس هیچ سامانه‌ای نیست.
مهلت پرداخت عوارض آزادراهی و میزان جریمه آن
شما ۲ هفته پس از عبور از گیت عوارضی فرصت دارید که عوارض را پرداخت کنید. در صورت عدم پرداخت، بسته به کاربری خودرو جریمه می‌شوید:
| نوع خودرو | میزان جریمه |
| سواری، وانت، مینی‌بوس و کامیونت | ۸۰ هزار تومان |
| اتوبوس و کامیون ۲ محور | ۱۰۰ هزار تومان |
| کامیون ۳ محور، تریلی و نفت‌کش | ۱۸۰ هزار تومان |
همچنین، در ادامه، عوارض پرداخت‌نشده ماهانه ۳/۵٪ افزایش پلکانی خواهد داشت؛ یعنی به خاطر پرداخت‌نکردن عوارض آزادراهی، ۲ بار و به ۲ شکل مختلف جریمه می‌شوید. جریمه نوع دوم به‌شکل پلکانی است و تا زمان صفرنکردن عوارض، ادامه پیدا می‌کند.
عوارض طرح ترافیک
در هر کلان‌شهری که معمولاً با معضل ترافیک و آلودگی هوا درگیر است، شهرداری برای کنترل این معضل، از ایجاد محدوده‌ای در شهر با نام محدوده طرح ترافیک استفاده می‌کند. ورود به این محدوده برای خودروها به‌طور کلی ممنوع است. ولی بعضی از وسایل نقلیه مجاز هستند و سایر وسایل نقلیه نیز می‌توانند با تهیه بسته رزرو وارد این محدوده شوند. در صورت نداشتن طرح رزرو، جریمه‌ای برای خودروها منظور خواهد شد.
نحوه محاسبه عوارض طرح ترافیک
۵ عامل در تعیین عوارض طرح ترافیک تأثیرگذار است:
- ساعت تردد: تردد در ساعات اوج ترافیک (۶:۳۰ تا ۱۰ صبح و ۱۶ تا ۱۸ عصر) معمولاً عوارض بیشتری نسبت به ساعات غیراوج (۱۰ صبح تا ۱۶) دارد.
- نوع معاینه فنی خودرو: خودروهایی که معاینه فنی برتر دارند، عوارض کمتری نسبت به بقیه پرداخت می‌کنند.
- نوع خودرو: خودروهای هیبریدی یا برقی، ازآنجاکه آلایندگی کمتری ایجاد می‌کنند، نسبت به سایر خودروها عوارض کمتری پرداخت می‌کنند.
- محل سکونت: افرادی که در محدوده طرح ترافیک سکونت دارند، از تخفیف ۵۰درصدی در عوارض ترافیکی برخوردار می‌شوند.
- تخفیفات اختصاصی: برای جانبازان، معلولان، خبرنگاران، مینی‌بوس‌ها و اتوبوس‌ها با پلاک ع، خودروهای آموزشگاه‌های رانندگی و سرویس مدارس، تخفیفاتی برای ورود به محدوده ترافیک در نظر گرفته می‌شود.
جریمه و عوارض طرح ترافیک
موضوع مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که در صورت نداشتن طرح رزرو، واردشدن به محدوده طرح ترافیک در سال ۱۴۰۴ جریمه‌ای ۱۶۸.۷۵۰ تومانی در پی خواهد داشت. این مبلغ فارغ از ساعت ورود، معاینه فنی و… است. در جدول زیر جریمه و عوارض طرح ترافیک آورده شده است:
| ساعت تردد | نوع معاینه فنی | نرخ عوارض ورود به طرح ترافیک (تومان) | مبلغ جریمه (تومان) |
| بعد از ساعت ۱۰ صبح وارد و قبل از ساعت ۱۶ خارج شود | برتر | ۶۳,۰۰۰ | ۱۶۸,۷۵۰ |
| بعد از ساعت ۱۰ صبح وارد و بعد از ساعت ۱۶ خارج شود | برتر | ۹۰,۰۰۰ | ۱۶۸,۷۵۰ |
| قبل از ساعت ۱۰ صبح وارد و قبل از ساعت ۱۶ خارج شود | برتر | ۹۰,۰۰۰ | ۱۶۸,۷۵۰ |
| قبل از ساعت ۱۰ صبح وارد و بعد از ساعت ۱۶ خارج شود | برتر | ۱۳۵,۰۰۰ | ۱۶۸,۷۵۰ |
| بعد از ساعت ۱۰ صبح وارد و قبل از ساعت ۱۶ خارج شود | عادی | ۷۸,۷۵۰ | ۱۶۸,۷۵۰ |
| بعد از ساعت ۱۰ صبح وارد و بعد از ساعت ۱۶ خارج شود | عادی | ۱۱۲,۵۰۰ | ۱۶۸,۷۵۰ |
| قبل از ساعت ۱۰ صبح وارد و قبل از ساعت ۱۶ خارج شود | عادی | ۷۸,۷۵۰ | ۱۶۸,۷۵۰ |
| قبل از ساعت ۱۰ صبح وارد و بعد از ساعت ۱۶ خارج شود | عادی | ۱۶۸,۷۵۰ | ۱۶۸,۷۵۰ |
۴ روش استعلام و پرداخت عوارض طرح ترافیک
عوارض طرح ترافیک، به‌عنوان یکی از انواع عوارض خودرو که توسط شهرداری دریافت می‌شود، به ۴ روش زیر قابل پرداخت است:
اتو ابزار
شما می‌توانید با استفاده از سرویس استعلام جریمه طرح ترافیک اتو ابزار، جریمه عوارض طرح ترافیک خود را استعلام و پرداخت کنید. بعد از ورود به سایت یا اپلیکیشن اتو ابزار:
- باید از زیرخدمات بدهی‌های خودرو، طرح ترافیک را انتخاب کنید.
- سپس اگر از قبل خودرویی را اضافه نکرده‌اید، باید اطلاعات آن را وارد کنید. به اطلاعاتی مانند کد ملی، پلاک و شماره موبایل مالک در این مرحله نیاز دارید.
- سپس روی «تأیید و ادامه» بزنید.
- درنهایت می‌توانید نتیجه استعلام را به‌رایگان مشاهده کنید.
تهران من
شما برای استعلام و پرداخت عوارض طرح ترافیک در تهران می‌توانید به سامانه تهران من مراجعه کنید. در این سامانه همچنین می‌توانید طرح رزرو ترافیکی را نیز از چند روز زودتر تهیه کنید. امکان استعلام عوارض ترافیک با جزئیات نیز در این سامانه برای شما فراهم شده است.
سامانه شهرزاد
این سامانه نیز متعلق به شهرداری تهران است و خدمات مختلف شهری ازجمله استعلام و پرداخت عوارض طرح ترافیک را به شما ارائه می‌دهد. امکان اعتراض به عوارضی که اشتباه به نام خودروی شما ثبت شده است نیز در شهرزاد امکان‌پذیر است.
روش‌های حضوری
درصورتیکه بخواهید این عوارض را به‌صورت حضوری پرداخت کنید، می‌توانید به دفاتر خدمات الکترونیک شهری یا دفاتر پیشخوان دولت در شهر خود مراجعه کنید.
عوارض سالیانه شهرداری
شهرداری‌ها برای اینکه بتوانند اجزای مختلف شهری‌ای را که خودروها از آن استفاده می‌کنند سلامت نگه دارند و کارکرد صحیحشان را تضمین کنند، به دریافت عوارض سالیانه نیاز دارند. این عوارض از خودروهایی که از امکانات مختلف شهر برای عبور و مرور استفاده می‌کنند، دریافت می‌شود. این نوع عوارض در بسیاری از کشورها دریافت می‌شود و صرفاً مختص ایران نیست.
مبلغ عوارض سالیانه چقدر است؟
طبق مادۀ ۲۹ قانون مالیات بر ارزش افزوده، وسایل نقلیه تولید داخل باید ۰/۰۰۱ قیمت فروش کارخانه و وسایل نقلیه وارداتی باید ۰/۰۱۵ مجموع ارزش گمرکی و حقوق ورودی، عوارض سالیانه بپردازند. قیمت هر سال عوارض خودرو توسط سازمان امور مالیاتی کشور تعیین می‌شود.
نحوه مشاهده عوارض سالیانه خودرو و پرداخت آن
در زیر به ۳ روش آنلاین و یک روش حضوری استعلام عوارض سالیانه خودرو اشاره می‌کنیم:
اتو ابزار
در کنار سایر خدماتی که اتو ابزار ارائه می‌کند، امکان استعلام و پرداخت عوارض سالیانه شهرداری نیز برای شما فراهم شده است. برای محاسبه آنلاین عوارض خودرو، پس از ورود به سایت یا اپلیکیشن اتو ابزار:
- ابتدا وارد صفحه «عوارض سالیانه» شوید.
- پلاک خودرو به همراه عنوان خودرو (مثل خودروی شخصی)، کد ملی و شماره موبایل مالک را وارد کنید.
- سپس اطلاعات لازم درباره خودرو مانند کد VIN و شماره شاسی را وارد کنید.
- روی گزینه «استعلام» بزنید تا نتیجه استعلام را مشاهده کنید.
سامانه سمیع
سامانه سمیع به‌عنوان سامانه ملی عوارض خودرو در سراسر کشور معرفی شده است. در حال حاضر و در زمان نگارش این متن، امکان ثبت‌نام آنلاین وجود ندارد. برای اینکه بتوانید از این سامانه پرداخت عوارض خودرو استفاده کنید، باید ابتدا به شهرداری شهر خود مراجعه کنید تا نام کاربری و رمز عبور اختصاصی خودتان به شما داده شود و بعد بتوانید از این لینک به سمیع دسترسی داشته باشید.
دفاتر پیشخوان دولت
درصورتیکه به اینترنت دسترسی ندارید، می‌توانید به دفاتر پیشخوان دولت مراجعه کنید و با دردست‌داشتن مدارک زیر، عوارض سالیانه را استعلام و پرداخت کنید:
- کارت ماشین؛
- اصل کارت ملی مالک ماشین یا گواهی آن؛
- مدارک مالکیت ماشین شامل برگ سبز خودرو.
سامانه شهرداری‌ها
بسیاری از شهرها به‌طور اختصاصی در سامانه‌های مخصوص خود شهرداری‌ها، عوارض سالیانه خود را دریافت می‌کنند. سامانه‌های موجود برای برخی از شهرها در جدول زیر آمده است:
| شهر | آدرس سامانه |
| تهران | لینک |
| آذربایجان شرقی | لینک |
| شیراز | لینک |
| اصفهان | لینک |
| مشهد | لینک |
| کرج | لینک |
| یزد | لینک |
| قم | لینک |
| اهواز | لینک |
| قزوین | لینک |
| ارومیه | لینک |
| ساری | لینک |
جریمه پرداخت‌نکردن به‌موقع عوارض سالیانه شهرداری
اگر تا پایان هر سال عوارض شهرداری را پرداخت نکنید، مبلغ عوارض شهرداری خودرو در ابتدای سال بعد ۱۰درصد افزایش می‌یابد. در ادامه نیز ماهانه ۲درصد دیگر به عوارض پرداخت‌نشده افزوده می‌شود.
مالیات نقل و انتقال
یکی دیگر از انواع عوارض خودرو که باید پرداخت کرد، مالیات نقل و انتقال خودرو است. این مالیات صرفاً موقع فروش خودرو و قبل از سندزدن توسط خریدار باید پرداخت شود. به‌طور کلی، مالیات خودروهای داخلی یک‌درصد ارزش آن و خودروهای خارجی ۲درصد است. تا ۶ سال، سالانه ۰.۱درصد از مالیات نقل و انتقال کم می‌شود و بعد از آن عدد ثابت ۰.۴درصد در نظر گرفته می‌شود:
| جدول مالیات نقل و انتقال خودرو | ||
| خودروهای ایرانی و خارجی | ||
| سال ساخت خودرو | خودروی داخلی | خودروی خارجی/ وارداتی |
| از صفر تا یک سال پس از تولید | ٪۱ ارزش روز خودرو | ٪۲ ارزش روز خودرو |
| از یک سال تا ۶ سال بعد از تولید | ٪۰.۹ تا ۰.۵٪ ارزش روز خودرو | ٪۱.۸ تا ۱٪ ارزش روز خودرو |
| ۶ سال بعد از تولید | ٪۰.۴ ارزش روز خودرو | ٪۰.8 ارزش روز خودرو |
مالیات نقل و انتقال خودروهای خارجی بالای یک میلیارد نیز طبق جدول زیر محاسبه می‌شود:
| خودروهای خارجی بالای یک میلیارد | |
| ارزش خودرو (تومان) | مالیات |
| از ۱ تا ۱.۵ میلیارد | ٪۱ |
| از ۱.۵ تا ۳ میلیارد | ٪۲ |
| از ۳ تا ۴.۵ میلیارد | ٪۳ |
| ۴.۵ میلیارد به بالا | ٪۴ |
پرداخت این نوع مالیات همیشه بر عهده فروشنده است و برای پرداخت آن می‌توان به سامانه پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو مراجعه کرد.
عوارض و مالیات بیمه شخص ثالث
عوارض بیمه شخص ثالث در سال ۱۴۰۴ برابر با ۱۰٪ است که هنگام تهیه بیمه و انعقاد قرارداد باید پرداخت شود. برای مثال، اگر بیمه ثالث خودرو یا موتورسیکلت شما ۲ میلیون تومان شود، باید ۲۰۰ هزار تومان به‌عنوان مالیات بر ارزش افزوده پرداخت کنید. از بین همه انواع عوارض خودرو، عوارض بیمه ثالث و نقل و انتقال خودرو باید درجا پرداخت شود و مهلتی ندارند.
سخن پایانی
در این مطلب درباره انواع عوارض خودرو یعنی عوارض آزادراهی، عوارض سالیانه، عوارض طرح ترافیک، مالیات نقل و انتقال خودرو و همچنین عوارض بیمه ثالث صحبت کردیم. سه عوارض ابتدایی در صورت عدم پرداخت یا نداشتن طرح رزرو ترافیک، برای شما جریمه ثبت می‌کردند. دو مورد دیگر نیز درجا باید پرداخت شوند.
شما در اتو ابزار علاوه بر امکان پرداخت بعضی از این عوارض که در بالا به آنها اشاره کردیم، می‌توانید از خدمات استعلام خلافی خودرو، استعلام وضعیت کارت و سند، استعلام وضعیت گواهینامه، استعلام پلاک‌های به نام و… نیز استفاده کنید.
