مرحله ۲) موارد ایمنی را رعایت کنید
بعد از توقف و قبل از شروع روند تعویض لاستیک ماشین اتومات، آن را در حالت پارک یا اگر خودروی شما دنده دستی است، در دنده عقب قرار دهید و سپس آن را خاموش کنید. سوئیچ را از استارت خارج کنید، ترمز دستی را بکشید و فلاشر را روشن بگذارید.
اگر می‌خواهید با خودروهای امدادی تماس بگیرید، الان وقت آن است. اطلاعاتی مانند لوکیشنی که در آن قرار دارید، نوع و مدل خودرو، شماره پلاک و به‌طور کلی اطلاعاتی را که باید به اپراتور امدادی بدهید نیز آماده کنید. ماندن در خودرو ریسک تصادف با خودروهای دیگر را همچنان در پی دارد. توصیه می‌شود اگر در کنار جاده پارک کرده‌اید و منتظر خودروهای امدادی هستید، از خودرو خارج شوید و در امن‌ترین فاصله از آن، دور از جاده منتظر بمانید.
- در ست ایمنی بسیاری از خودروها جلیقه ایمنی که دارای نوارهای شب‌رنگ است وجود دارد. توصیه می‌کنیم آن را بپوشید.
- درصورتیکه مخروط‌های ترافیکی دارید، آن را در فاصله ۱۰۰متری از خودروی خود قرار دهید.
- زیر لاستیک‌های خودرو گوه چرخ قرار دهید یا اینکه تکه چوب یا سنگ‌های بزرگی اطراف آن‌ها بگذارید. یا حداقل این کار را برای گوشه مقابل چرخ پنچرشده انجام دهید.
- مسافران خودرو را از آن خارج کنید و به نقطه امنی منتقل کنید.
مرحله ۳) ابزارهای لازم را جمع‌آوری کنید
برای بعضی از خودروها نحوه تعویض لاستیک خودرو ممکن است دارای الزامات اولیه خاصی باشد. این موضوع را یا از قبل باید بدانید یا اینکه باید به دفترچه راهنمای خودروی خود مراجعه کنید. بااین‌حال، احتمال این موضوع پایین است و شاید صرفاً برای بعضی از خودروهای خاص وجود داشته باشد. مثلاً تعویض لاستیک پراید یا نحوه تعویض لاستیک دنا پلاس، اقدام اولیه خاصی نمی‌خواهد.
آچار چرخ، جک و لاستیک زاپاس خودرو را پیدا کنید. بیشتر خودروها لاستیک زاپاس را در زیر صندوق عقب قرار می‌دهند که از داخل خود صندوق عقب می‌توان به آن دست پیدا کرد. اما بعضاً خودروهای بزرگ‌تر ممکن است زاپاس را در پشت یا زیر خودرو قرار دهند. زاپاس را روی زمین و جایی قرار دهید که مطمئن شوید حرکت نمی‌کند و ثابت باقی می‌ماند.
بسیاری از خودروهای مدرن دیگر لاستیک زاپاس ندارند و به‌جای آن پکیج پنچر گیری دارند که نحوه استفاده از آن هنگام خرید خودرو یا در دفترچه راهنمای آن ارائه می‌شود. ابزارهای زیر اگرچه الزامی نیستند، اما اگر آن‌ها را در خودرو داشته باشید، در این مواقع به کارتان می‌آید:
- چراغ‌قوه؛
- دستکش؛
- گیج باد تایر؛
- پانچو بارانی؛
- زیرانداز کف خودرو؛
- پمپ باد شارژی؛
- تخته کوچکی برای قراردادن زیر جک در صورت نرم‌بودن بیش از حد زمین.
مرحله ۴) قالپاق را بردارید و مهره‌های لاستیک پنچر را شل کنید
ابتدا قالپاق را با جسم نوک‌تیزی مانند یک پیچ‌گوشتی دوسو از روی چرخ جدا کنید و آن را برعکس روی زمین بگذارید. تا از آن به‌عنوان کاسه‌ای برای نگه‌داشتن پیچ و مهره‌های لاستیک و گم‌نشدنشان استفاده شود. مهره‌های چرخ را بررسی کنید. اگر یکی از آن مهره‌ها ظاهر متفاوتی با بقیه داشت، احتمالاً نیاز به کلید خاصی برای بازکردن آن دارید. این‌ها درواقع قفل رینگ هستند که هنگام خرید باید کلید آن‌ها را تهیه کنید یا ابزاری را که به‌وسیله آن بتوان آن را باز کرد، در خودرو به همراه داشته باشید.
قبل از اینکه آچار را روی مهره‌ها بیندازید، آن را از هرگونه گل، یخ، برف یا هرگونه رسوبی پاک کنید. بعد از اینکه آچار را روی مهره گذاشتید، به اندازه یک چهارم دایره در خلاف عقربه‌های ساعت آن را بچرخانید تا شل شود.
مرحله ۵) جک را زیر خودرو قرار دهید و آن را بالا ببرید
بعد از شل‌کردن مهره‌ها، نوبت به یک مرحله مهم در نحوه تعویض لاستیک خودرو یعنی قراردادن جک می‌رسد. آن را زیر بخش فلزی کنار تایری که می‌خواهید عوض کنید، قرار دهید. بعضی از خودروها در همین مکان دارای یک جایگاهی هستند که جک باید دقیقاً داخل آن قرار بگیرد تا تکان نخورد. اگر این بخش فلزی را پیدا نمی‌کنید، بهتر است با یک چراغ‌قوه محل دقیق آن را پیدا کنید. چون اگر به‌اشتباه جک را زیر قسمتی پلاستیکی قرار دهید، به خودرو آسیب خواهد رسید.
اگر زمینی که روی آن در حال پنچرگیری هستید نرم است، یک تکه چوب زیر جک بگذارید تا مانع فرورفتن آن در زمین شود. وقتی که به‌خوبی جک را در زیر خودرو قرار دادید، آن را بالا ببرید. بیشتر خودروهای امروزی دارای یک جک قیچی هستند و باید دستگیره آن‌ها را به‌شکل ساعت‌گرد بچرخانید تا بالا بروند. بعضی دیگر نیز دارای جک‌های پمپی هستند که باید دستگیره آن‌ها را به بالا و پایین حرکت دهید تا هیدرولیک آن به کار بیفتد. بعد از چند بار انجام این حرکت، جک بالا می‌رود و نیاز است که دوباره چک کنید که به‌شکل محکمی در جای خود قرار داشته باشد.
اگر ماشین تا حدود ۱۵ سانتیمتر از زمین بلند شد، کافی است. وقتی که جک خودرو را بالا برد، دستگیره آن را از آن جدا کنید و در گوشه‌ای قرار دهید تا سهواً به آن برخورد نکنید.
نکته مهم:
هرگز هنگام تعویض لاستیک، بدن خود را زیر ماشینی که با جک بالا رفته است قرار ندهید. حتی درصورتیکه جک به‌خوبی نصب شده باشد، احتمال تکان‌خوردن خودرو و افتادن آن وجود دارد.
مرحله ۶) مهره‌های شل‌شده را کاملاً جدا کنید
وقتی خودرو به اندازه کافی بالا رفت، مهره‌ها را به‌طور کامل باز کنید و آن‌ها را جدا کنید و در جایی بگذارید که گم نشوند؛ مثلاً همان قالپاقی که ابتدا جدا کرده بودید یا داخل خودرو. لاستیک را با دو دست بگیرید و آن را آرام به‌سمت خودتان بکشید تا از زیر خودرو خارج شود. خودرو را زیاد تکان ندهید، چون ممکن است جک از زیر خودرو در برود. لاستیک پنچر را به‌طور کامل از زیر خودرو دربیاورید و در گوشه‌ای قرار دهید.
بیشتر بخوانید: راهکارهایی برای افزایش طول عمر لاستیک خودرو
مرحله ۷) لاستیک زاپاس را در زیر خودرو بگذارید و مهره‌ها را ببندید
زاپاس را به‌آرامی زیر خودرو قرار دهید. مهره‌ها را از هر جایی که گذاشته بودید بردارید و سر جایشان بگذارید. سپس با درنظرگرفتن ترتیب الگوی رسم یک ستارۀ پنج‌پر، آن‌ها را به‌ترتیب محکم کنید. در این مرحله انجام این کار با دست کفایت می‌کند.
مرحله ۸) جک را پایین بیاورید و مهره‌ها را سفت کنید
به‌آرامی جک را در خلاف جهت عقربه‌های ساعت بچرخانید تا پایین بیاید، طوری که لاستیک به زمین برسد. سپس با استفاده از آچار چرخ، مهره‌ها را طبق همان الگوی ستاره کامل سفت ببندید. سپس چک را به‌طور کامل پایین بیاورید و از زیر خودرو خارج کنید. مانند زمانی که جک را به‌سمت بالا می‌آوردید، در این مرحله هم هرگز بدن خود را زیر خودرو قرار ندهید.
مرحله ۹) فشار باد زاپاس را چک کنید و ابزار را جمع آوری کنید
ازآنجاکه از زاپاس به‌مدت طولانی استفاده نمی‌شود، ممکن است به اندازه کافی باد نداشته باشد. بعد از نصب زاپاس، بهتر است آن را دوباره چک کنید تا مطمئن شوید باد آن کافی است. اگر گیج باد تایر دارید می‌توانید آن را اندازه بگیرید که به اندازه ۳۲ تا ۳۵ PSI باشد. اگر کمتر بود و پمپ باد شارژی داشتید، می‌توانید لاستیک را باد بزنید. در غیر این صورت، باید در اولین فرصت به تعمیرگاه مراجعه کنید. سپس ابزارآلات خود را جمع‌آوری کنید. لاستیک پنچر نیز به جابجا کردن و برگردانده‌شدن به محل لاستیک زاپاس نیاز دارد.
مرحله ۱۰) در صورت نیاز به تعمیرگاه مراجعه کنید
اگر می‌خواهید لاستیک اصلی شما پنچرگیری شود، آن را به یک تعمیرگاه ببرید تا مشخص شود آیا امکان آن وجود دارد یا خیر. در غیر این صورت، به خرید لاستیک نو نیاز خواهید داشت.
این موضوع را در نظر داشته باشید که روند تعویض لاستیک خودرو جلو و عقب با هم تفاوتی ندارد. اما توصیه می‌شود که لاستیک نو را در بخش عقبی خودرو بیندازید، زیرا وقتی لاستیک عقب می‌ترکد، خسارت به‌مراتب سنگین‌تری وارد می‌کند و کنترل خودرو بسیار سخت می‌شود.
بهترین زمان تعویض لاستیک خودرو
حالا که با نحوه تعویض لاستیک خودرو آشنا شدید، شاید برایتان سؤال باشد که بهترین زمان تعویض لاستیک خودرو چه زمانی است. همه‌چیز به این بستگی دارد که شما چقدر از خودروی خود استفاده می‌کنید. هرچقدر از خودرو بیشتر استفاده کنید، آج لاستیک بیشتر خورده می‌شود و از بین می‌رود. درنتیجه، باید آن را زودتر عوض کنید. همچنین، کیفیت آن لاستیک نیز در این موضوع اهمیت دارد.
اما به‌طور کلی در یک استفاده نرمال، عمر مفید لاستیک بین ۴۰ تا ۶۰ هزار کیلومتر است. همچنین، در بهترین حالت، تاریخ انقضای آن بین ۴ تا ۶ سال خواهد بود. اگر عمق آج لاستیک کمتر از ۱/۶ میلیمتر شود نیز نشان از فرسودگی لاستیک دارد. عمق آج یک لاستیک نو حدود ۵/۹ میلیمتر است.
چگونه از پنچرشدن تایرها جلوگیری کنیم؟
تا اینجا درباره نحوه تعویض لاستیک خودرو صحبت کردیم. روند انجام این کار در همه خودروها یکسان است. اما برای همه خودروها نکاتی وجود دارد که با رعایت آن‌ها می‌توان مانع پنچرشدن لاستیک شد:
لاستیک‌ها را همیشه کنترل کنید تا از متورم‌شدن و یا کاهش باد آن اطلاع پیدا کنید.
- به‌طور منظم لاستیک‌ها را از نظر آسیب‌هایی که ممکن است به آن رسیده باشد بررسی کنید؛ مانند فرورفتن میخ یا کم‌شدن عاج آن.
- لاستیک را بچرخانید و همه ابعاد آن را بررسی کنید تا در صورت وجود پارگی یا سوراخ، متوجه آن شوید.
- حواستان به اینکه چه زمانی موقع تعویض لاستیک نو خودرو است نیز باشد.
حرف آخر
در این مطلب درباره نحوه تعویض لاستیک خودرو صحبت کردیم. همان‌طور که مشاهده می‌کنید، بیشترین صحبت ما مرتبط با مباحث ایمنی است. شما اگر بتوانید به‌موقع پنچری را تشخیص دهید و به‌شکلی ایمن در کنار جاده توقف کنید، روند تعویض لاستیک کار خیلی سختی نخواهد بود. خود شما با هر میزان توانایی به‌سادگی می‌توانید آن را انجام دهید.
