مالیات بر ارزش افزوده
خودروسازها مبلغ خودروی صفر کیلومتر را بهصورت خام اعلام میکنند، درحالیکه هنگام خرید به فاکتور آن مالیات ارزش افزوده هم اضافه میشود. متأسفانه اغلب خریداران این هزینه را فراموش میکنند. البته به ماشینهای کارکرده دیگر مالیات ارزش افزوده نمیخورد.
هزینه شمارهگذاری و پلاک
هر خودرویی که دستبهدست میشود، به صدور یا تعویض پلاک نیاز دارد؛ فرقی هم نمیکند که نو باشد یا کارکرده. خودروی صفر کیلومتر معمولاً بدون پلاک به خریدار تحویل داده میشود. خود خریدار باید از طریق پلیس راهور برای دریافت پلاک و شمارهگذاری اقدام کند و هزینههای آن را بپردازد.
البته برخی نمایندگیها خدمات شمارهگذاری را بهصورت پکیج ارائه میدهند و هزینه آن را به فاکتور اضافه میکنند. اما درنهایت، پرداخت این مخارج بر عهده خریدار است و یکی از هزینههای پنهان خرید خودروی صفر به شمار میآید.
وقتی خودروی کارکرده میخریم هم باید همراه فروشنده به مرکز تعویض پلاک برویم تا پلاک ایشان فک شود و این فرایند هم خودش هزینه دارد.
هزینههای قولنامه و دفترخانه
در خرید خودروی صفر کیلومتر، معمولاً نیازی به مراجعه به دفترخانه و پرداخت هزینههای قولنامه وجود ندارد. اما در خرید خودروهای کارکرده، انتقال سند به نام خریدار در دفاتر اسناد رسمی انجام میشود و هزینه آن را هم باید لحاظ کنیم.
کارمزد نمایشگاهها و دلالها
بازار آزاد اینطور است که وقتی از نمایشگاهها یا از طریق واسطهها خودروی خود را میخریم، باید مبلغی اضافی تحت عنوان کمیسیون یا کارمزد معامله هم به ایشان بپردازیم. این مبلغ معمولاً درصدی از قیمت خودرو است و در کنار سایر هزینهها، بار مالی قابل توجهی به خریدار تحمیل میکند.
بیشتر بخوانید: بهترین ماشین ایرانی از نظر امنیت
هزینه ارزیابی و کارشناسی خودرو
برای اطمینان از سلامت خودروی کارکرده باید آن را نزد کارشناسان متخصص ببریم تا بدنه، رنگ، شاسی، سیستم فنی، موتور، فابریکبودن قطعات و حتی کیلومترشمار آن را بررسی کنند. این فرایند که با عنوان کارشناسی خودرو یا ارزیابی فنی شناخته میشود، هزینه جداگانهای دارد که خریدار موظف به پرداخت آن است و میتواند از زیانهای چند ده میلیونی در آینده جلوگیری کند.
بیمه شخص ثالث
طبق قانون، هیچ خودرویی بدون بیمه شخص ثالث اجازه تردد ندارد. به همین دلیل، هنگام خرید خودرو باید بلافاصله بیمه آن را هم پیگیری کنیم.
ایرانخودرو و سایپا بهطور معمول محصولات خود را با بیمه شخص ثالث ارائه میدهند. اما این بیمه کوتاهمدت است و اغلب ۱۵ روز تا یک ماه اعتبار دارد. پس از آن باید خودمان برای تمدید آن اقدام کنیم. در خودروهای کارکرده وضعیت بیمه متفاوت است؛ برخی خودروها هنگام خرید هنوز بیمه دارند، اما برخی دیگر ممکن است بدون بیمه باشند و مجبور شویم بلافاصله پس از خرید، برای آن بیمه جدید تهیه کنیم.
درست است که بیمه بدنه اجباری نیست، اما با وجود قیمت بالای ماشین و قطعات آن نمیتوان ریسک کرد و باید به فکر تهیه بیمه بدنه هم بود.
اختلاف قیمت کارخانه و بازار آزاد
یکی دیگر از هزینه های پنهان خرید خودرو که تقریباً همه خریداران با آن دستوپنجه نرم میکنند، اختلاف قیمت کارخانه و بازار آزاد است. برای مثال، محصولات سایپا یا ایرانخودرو با بهای مشخصی در سامانه فروششان عرضه میشوند، اما وقتی همان خودروها به بازار آزاد میرسند، چند ده میلیون تومان گرانتر معامله میشوند. حتی خودروهای اقتصادی مثل تیبا، پژو یا پراید هم در نمایندگی قیمت پایینتری دارند، اما در بازار آزاد با اختلاف زیاد فروخته میشوند.
این اختلاف، هزینهای است که خریدار ناچار باید بپردازد، چون خودروسازان داخلی بدون قرعهکشی اتومبیلهای خود را نمیفروشند. برای همین هرکسی شانس خرید را پیدا نمیکند و اغلب مجبورند به سراغ بازار آزاد بروند.
هزینه های پنهان خرید خودرو وارداتی فرق میکند؟
تمام هزینههای پنهانی که برای خودروهای داخلی مطرح شد، درمورد خودروهای وارداتی هم صدق میکند. علاوه بر آنها، در هنگام واردات خودرو هزینههای جانبی دیگری هم به قیمتشان اضافه میشود؛ مثل هزینههای گمرک، تعرفه واردات یا نوسان نرخ ارز.
به همین خاطر است که خودرویی مثل تویوتا در کشور مبدأ خود اقتصادی به نظر میرسد، درحالیکه در ایران، خودروی لوکس و بسیار گرانقیمتی محسوب میشود. این نکته را هم باید در نظر بگیریم که تأمین قطعات و خدمات پس از فروش چنین خودروهایی نیز محدود است و خود هزینههای جداگانهای بر دوشمان میگذارد.
برخی افراد خودروهای وارداتی را با پلاک گذر موقت خریداری میکنند. این خودروها اگرچه در ابتدا ارزانتر به نظر میرسند، اما باز هم بیمه میخواهند و با محدودیت تردد در شهرها و نبود خدمات رسمی مواجه هستند که خود دردسرساز است و میتواند مشکلات و هزینههای پنهان بیشتری ایجاد کند.
حرف آخر
خرید خودرو همیشه فراتر از مبلغی است که روی کاغذ یا در آگهی دیده میشود؛ مالیات، نصب پلاک، بیمه، اختلاف قیمت بازار و حتی هزینههای خدمات و کارشناسی همگی جزو هزینه های پنهان خرید خودرو هستند که باید قبل از معامله آنها را در نظر بگیریم.
در این مسیر، سرویس تخمین قیمت خودرو کارکرده اتو ابزار هم میتواند کمک بزرگی باشد. در این بخش مشخصات فنی و ظاهری خودرو مثل برند، مدل، آپشنها یا رنگ را که وارد کنیم، سیستم، قیمت اتومبیل را تخمین میزند. به این ترتیب تا حد زیادی ریسکهای مالیمان کاهش مییابد و با اطمینان خاطر بیشتری میتوانیم معامله را پیش ببریم.