سرویس یا تعمیرات جزئی
یکی از رایج‌ترین انواع تعمیرات خودرو، سرویس یا تعمیرات جزئی است. معمولاً توصیه می‌کنند که خودروها را هر ۱۲ ماه یک بار یا هر ۱۰ هزار کیلومتر یک بار برای تعمیرات یا سرویس جزئی ببرید. این نوع تعمیرات در بیشتر مواقع به ابزار مکانیکی نیاز دارد و بدون داشتن ابزار و وسایل مناسب و حرفه‌ای، در بیشتر مواقع توسط خود راننده قابل انجام نیست. تعمیرات جزئی شامل موارد زیر است:
- همه مواردی که در تعمیرات پایه به آن‌ها اشاره کردیم.
- بررسی وضعیت لاستیک: جدا از باد لاستیک که در تعمیرات پایه آن را بررسی می‌کنند، در اینجا به‌شکل جامع‌تری اوضاع لاستیک را مشاهده می‌کنند. در کنار باد، آج لاستیک، وضعیت ساییدگی و همچنین آسیب‌هایی را که به آن وارد شده است نیز بررسی می‌کنند.
- چک‌کردن باتری: باتری را از نظر ظرفیت و ولتاژ تست می‌کنند. همچنین، با بررسی قطب‌های باتری احتمال خوردگی آن‌ها را بررسی می‌کنند. اگر هم باتری رو به خالی‌شدن و پایان عمرش باشد، سراغ تعویض آن می‌روند.
- بررسی سیستم اگزوز: اگزوز، صداخفه‌کن و مبدل کاتالیزوری از نظر نشتی، زنگ‌زدگی یا سایر علائم آسیب‌دیدگی بررسی می‌شود.
- تست فرمان و سیستم تعلیق: اجزای این سیستم را بررسی می‌کنند تا ببینند هنوز کارایی خودشان را دارند یا خیر.
- بررسی چراغ‌ها و برف پاک‌کن: همه چراغ‌های بیرونی و درونی خودرو در کنار راهنماها، چراغ ترمز و چراغ جلو تست می‌شود. همچنین برف پاک‌کن و تیغه‌های آن بررسی می‌شود.
سرویس یا تعمیرات اساسی (کامل)
یکی دیگر از انواع تعمیرات خودرو، تعمیرات اساسی است. این نوع تعمیرات به‌طور قطع به آشنایی با مکانیک خودرو و همچنین داشتن تجهیزات تعمیرگاهی نیاز دارد. در این نوع تعمیرات همه مواردی که در تعمیرات پایه و تعمیرات جزئی به آن اشاره شد، بررسی می‌شود. همچین، نرخ اجرت تعمیرات اساسی چه برای خودروهای ایرانی مانند ال 90 و چه برای خودروهای چینی یا اروپایی، بسیار بالاتر از دو نوع قبلی است. سایر بخش‌هایی که بررسی می‌شود شامل موارد زیر است:
بررسی سیستم سوخت‌رسانی
در این قسمت ابتدا فیلتر بنزین بررسی می‌شود تا اگر مسدود شده باشد یا نیاز به تعویض داشته باشد، عوض شود. شلنگ و پمپ بنزین هم در اینجا بررسی می‌شود تا اطمینان حاصل شود که سیستم سوخت‌رسانی مشکلی ندارد.
تست سطح روغن گیربکس
وجود حد مشخصی از روغن گیربکس برای عملکرد درست دنده‌ها حیاتی است.
بررسی وضعیت شمع‌های خودرو
شمع‌ها مسئول احتراق ترکیب سوخت در محفظه احتراق موتور هستند. در طول زمان ممکن است کثیف یا فرسوده شوند و روی عملکرد موتور و میزان مصرف سوخت تأثیر بگذارند. در این نوع از انواع تعمیرات خودرو، شمع‌ها به‌طور کامل بررسی می‌شوند.
بررسی وضعیت سیستم خنک‌کنندگی
در اینجا اجزای این سیستم بررسی می‌شود و اگر مشکلی وجود داشت، آن را رفع می‌کنند. ممکن است در این بخش به مراجعه به رادیاتور سازی خودرو نیاز باشد؛ زیرا رادیاتور مهم‌ترین نقش را در سیستم خنک‌کنندگی ایفا می‌کند و خراب‌شدن آن آسیب‌های زیادی به موتور وارد خواهد کرد.
تنظیم و بالانس چرخ
در کنار بررسی وضعیت فیزیکی چرخ‌ها، نحوه قرارگیری آن‌ها در سیستم خودرو نیز بررسی می‌شود.
چکاپ کامل با دیاگ‌زدن
دستگاه دیاگ به واحد کنترل خودرو یا همان ECU وصل می‌شود و خطاها را دریافت می‌کند. درواقع، ECU از سنسورهای مختلف خودرو مانند دمای آب، دمای هوا، اکسیژن اگزوز، دور موتور، موقعیت دریچه گاز و… داده دریافت می‌کند و نسبت به این داده‌ها برای بخش‌های مختلف مانند انژکتورها، کوئل‌ها، استپر موتور، فن رادیاتور و… فرمان صادر می‌کند. درنهایت نیز با دریافت هر خطا آن را به‌شکل یک کد در خود ذخیره می‌کند. دستگاه دیاگ با وصل‌شدن به ECU توانایی خواندن و تست زنده سنسورها را خواهد داشت.
آیا تعمیرات جزئی یا اساسی همان معاینه فنی است؟
خیر، این دو یکی نیستند. داشتن برگه معاینه فنی برای تردد در شهرهای بزرگ برای هر خودرو الزامی است. بیشتر تمرکز معاینه فنی بر موارد مرتبط با آلایندگی خودروهاست و همچنین بعضی مواردی که با ایمنی خودرو ارتباط مستقیمی دارد. اما در تعمیرات جزئی و اساسی تقریباً هر آن چیزی که در خودرو وجود دارد، به‌نحوی بررسی می‌شود و لزوماً مرتبط با یک بخش آن نیست. این موضوع را هم باید در نظر گرفت که انجام آن با اینکه برای هیچ خودرویی الزامی نیست، اما دیر یا زود هر خودرویی یا بالاجبار به آن نیاز پیدا می‌کند یا اینکه منطق حکم می‌کند بعد از مدت‌زمان مشخصی سراغ آن برود تا کارکرد خودرو تحت‌تأثیر قرار نگیرد.
حرف آخر
هرکسی در طول داشتن یک ماشین به انواع تعمیرات خودرو نیاز پیدا خواهد کرد. به‌خصوص بخش تعمیرات پایه و جزئی که تقریباً مهم‌ترین بخش‌های هر خودرو را شامل می‌شود. اگرچه توصیه می‌شود با چکاپ سالیانه خودرو و به‌عبارتی استفاده از سرویس اساسی، هزینه‌های سنگینی را که بعداً ممکن است بابت خراب‌شدن بعضی قطعات خاص ایجاد شود کاهش داد.
